Choroby wieku dziecięcego. Na co najczęściej chorują dzieci?

Okres dzieciństwa to czas, gdy dziecko po raz pierwszy ma kontakt z patogenami odpowiadającymi za wiele chorób. Najbardziej podatne na zachorowanie są noworodki i małe dzieci z uwagi na wysoką niedojrzałość układu odpornościowego, jednak problem zachorowań dotyczy również starszych dzieci. Poznaj powszechne choroby wieku dziecięcego. Sprawdź, co można zrobić, by im zapobiegać.

Choroby wieku dziecięcego – poznaj najbardziej typowe rodzaje

Choroby występujące u dzieci można podzielić m.in. na:

• choroby zakaźne dzieci – wskazuje się tu np. na gorączkę trzydniową, nazywaną też rumieniem nagłym, choroby enterowirusowe, krztusiec, mononukleozę zakaźną, ospę wietrzną, różyczkę, odrę, szkarlatynę;
• choroby układu oddechowego – zapalenie płuc, astma oskrzelowa, gruźlica, mykobakterioza, mukowiscydoza to przykładowe choroby w tej grupie;
• choroby gardła, uszu i zatok przynosowych – wśród popularnych chorób tego typu wymienić można m.in.: anginę, perlak, czyli wycieki z uszu o nieprzyjemnym zapachu, ostre zapalenie ucha środkowego, podgłośniowe zapalenie krtani, zapalenie ślinianki przyusznej;
• choroby układu pokarmowego – maluchy mogą borykać się m.in. z biegunką w różnych formach, np. biegunką ostrą albo przewlekłą, celiakią, nieswoistym zapaleniem jelit, niedrożnością dróg żółciowych;
• choroby nerek i dróg moczowych – najbardziej znane to: kłębuszkowe zapalenie nerek oraz zakażenia układu moczowego;
• choroby genetyczne – w tej kategorii wskazać można na np. zespół Alporta, wrodzoną łamliwość kości, zespół Edwardsa;
• choroby oczu – wskazuje się tu m.in. na jaskrę wrodzoną oraz choroby oczodołu;
• choroby skóry – wśród dzieci nierzadko rozpoznaje się atopowe zapalenie skóry oraz alergiczny wyprysk kontaktowy;
• choroby endokrynologiczne – nadczynność tarczycy czy niedoczynność tego gruczołu to choroby, które mogą wystąpić u dziecka;
• choroby krwi – niedokrwistość, białaczki, chłoniaki to pojawiające się u najmłodszych choroby krwi;
• cukrzyca u dzieci – cukrzyca typu 1 o podłożu autoimmunologicznym to popularny typ tej choroby u dzieci.

Jak widać, lista dolegliwości, jakie mogą wystąpić u dziecka, jest niezwykle długa. Jednak charakterystyczne choroby wieku dziecięcego to przede wszystkim choroby zakaźne związane m.in. z przebywaniem w dużych skupiskach oraz niedostateczną odpornością wywołaną niedojrzałym jeszcze układem immunologicznym. Żłobek, przedszkole czy szkoła to miejsca, gdzie dziecko może mieć łatwy kontakt z patogenem, co skutkuje infekcją.

Choroby zakaźne dzieci – poznaj je lepiej

Przyjrzyjmy się teraz bliżej chorobom zakaźnym dzieci. Wśród najpopularniejszych prym wiodą różyczka, świnka, odra, a także ospa wietrzna. Wszystkie trzy choroby wywołane są przez wirusy. Tego typu choroby występują raz w życiu – dlatego, gdy ktoś je przejdzie, uodparnia się na działanie wirusa i pomimo kontaktu z nim, już nie choruje.

Zazwyczaj ich przebieg u młodszych osób jest znacznie łagodniejszy niż u dorosłych, np. ospa u dzieci z reguły nie prowadzi do takich powikłań jak u dorosłych, jednak zdarzają się przypadki, gdy choroba prowadzi nawet do niepełnosprawności, przykładowo głuchoty. Dlatego tak istotne jest zabezpieczenie dziecka lub dorosłej osoby, która nie przeszła jeszcze konkretnej choroby poprzez zastosowanie np. szczepionki na ospę.

Ospa wietrzna u dzieci i u dorosłych

W okresie dziecięcym niezwykle popularna jest ospa wietrzna. Szacuje się, że aż 9 na 10 dzieci między 1 a 14 rokiem życia zachoruje na tę chorobę. Nic dziwnego, ospą bardzo łatwo można się zarazić z uwagi na to, że wirus VZV, który ją wywołuje, przenosi się drogą kropelkową oraz wraz z ruchem powietrza nawet na odległość kilkudziesięciu metrów. Ta zdolność wirusa znajduje swoje odzwierciedlenie w samej nazwie choroby i określeniu „wietrzna”.

Co ciekawe, nierzadko zdarza się, że rodzic, który w swoim dzieciństwie nie przeszedł ospy wietrznej zaraża się chorobą od dziecka. Niestety, ospa u dorosłych ma znacznie bardziej nasilony przebieg niż ospa u dzieci, co wiąże się z wieloma nieprzyjemnymi doznaniami. Ponadto niebezpieczne objawy bardzo często powoduje także ospa u niemowlaka. Szczególne ryzyko wiąże się natomiast z tą chorobą u ciężarnej, które może nawet zagrozić życiu nienarodzonego dziecka.

Niektórzy rodzice, chcąc ochronić swoje pociechy przed tą chorobą w dorosłości, organizują celowe zabawy z dziećmi zakażonymi. Warto podkreślić, że nie jest to rozsądne rozwiązanie. Nie należy specjalnie narażać dziecka na chorobę, bo choć z reguły objawy ospy u najmłodszych w ostateczności nie zagrażają ich zdrowiu i zwykle nie są nadmiernie nasilone, nigdy nie wiadomo, jak zareaguje konkretny organizm.

Ospa i jej objawy bywają nieprzewidywalne, a powikłania niekiedy dotyczą również osób zdrowych. Warto wspomnieć, że według danych rządowych, tylko w 2020 roku – 368 chorych musiało być hospitalizowanych z powodu powikłań w przebiegu ospy wietrznej. Konsekwencjami choroby może być: ropne zakażenie skóry, zmiany w rogówce, powikłania neurologiczne, np. zapalenie móżdżku, a nawet zapalenie wątroby, choć to ostatnie zdarza się rzadko.

Aby załagodzić przebieg ospy wietrznej u dorosłego, ale również dziecka niezbędne jest profilaktyczne przyjęcie szczepionki na ospę.

Jak wygląda ospa?

Pierwszymi objawami ospy są wykwity na skórze oraz gorączka. Początkowo pojawiają się charakterystyczne dla tej choroby pęcherzyki i grudki na tułowiu, skórze głowy i twarzy, a potem na rękach i nogach.

Ospa u dzieci, ale też u dorosłych wywołuje świąd, który sprawia, że chory ma potrzebę ciągłego drapania się. Swędzenie skóry prowadzi do drażliwości, kłopotów ze snem. Niestety, jeżeli tego typu objawy ospy nie zostaną w porę załagodzone, np. poprzez specjalne żele czy maści, w miejscu rozdrapanych krostek mogą pojawić się rany, sprawiające ból. To prosta droga do zakażenia, które opóźni gojenie się chorej skóry i może pozostawić blizny.

Warto też wspomnieć, jak wygląda ospa u nastolatków i osób dorosłych. Oprócz wskazanych powyżej dolegliwości zwykle borykają się oni dodatkowo z bólami brzucha, mięśni, bólami głowy oraz ogólnym osłabieniem.

W terapii wskazanej choroby stosuje się leczenie objawowe. Lekarz zwykle przepisuje leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe.

Różyczka – objawy charakterystyczne dla choroby

Różyczkę wywołuje RNA-wirusa znanego jako Rabavirus. Do zakażeń dochodzi drogą kropelkową, a okres jego wylęgania to 14-21 dni. Co ciekawe, nawet u 50% pacjentów różyczka nie daje objawów.

Jeżeli już występują dolegliwości to dziecko boryka się z:

• powiększeniem węzłów chłonnych,
• niewysoką gorączką, nieprzekraczającą 38,5 st. Celsjusza,
• drobną, plamisto-grudkową wysypką.

Bardziej nasilone symptomy wywołuje różyczka u dorosłych, która może prowadzić do zapalenia spojówek, bólu i zapalenia stawów. Warto wspomnieć, że różyczka u dorosłych w starszym wieku zdarza się rzadko z uwagi na to, że wcześniejsze przechorowanie zapewnia stałą odporność.

Przyjęcie już jednej dawki szczepionki przeciw różyczce sprawia, że 9 na 10 osób nie zachoruje na tę chorobę. Natomiast ci, którzy pomimo szczepienia zapadną na nią, przejdą ją bezobjawowo lub skąpoobjawowo.

Aby zniwelować objawy różyczki, niezbędne jest profilaktyczne stosowanie szczepionki przeciw różyczce.

Różyczka u ciężarnych

Warto przyjrzeć się także samej chorobie występującej u osób ciężarnych. Różyczka zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu, poronienia, a także wystąpienia wad wrodzonych. Według danych rządowych, aż 90% kobiet we wczesnej ciąży, chorujących na różyczkę, straci ciążę lub dziecko urodzi się z zespołem różyczki wrodzonej.

Wady serca, wzroku, uszkodzenia mózgu i słuchu to najpopularniejsze objawy różyczki wrodzonej u noworodków. Chcąc więc zredukować ryzyko różyczki u ciężarnych kobieta planująca ciążę, która nie przeszła tej choroby i nie szczepiła się na nią w ciągu ostatnich lat, powinna przyjąć szczepionkę przeciw różyczce.

W ten sposób można ochronić przyszłe pokolenie przed powikłaniami wynikającymi z tej choroby.

Świnka – jak się objawia?

Świnka to kolejna choroba wieku dziecięcego, przebiegająca z bolesnym zapaleniem ślinianki przyusznej, gorączką oraz bólem głowy.

Wywołują ją wirusy, których okres inkubacji waha się między 14 a 25 dni od czasu kontaktu z osobą zakażoną. Wirus przenosi się drogą kropelkową oraz poprzez kontakt z wydzielinami z gardła i nosa osoby zakażonej.

Wśród możliwych powikłań tej choroby wymienić można: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie jąder lub jajnika, niepłodność i głuchotę.

Aby złagodzić przebieg świnki, niezbędne jest profilaktyczne – jeszcze przed pojawieniem się choroby – przyjęcie szczepionki na świnkę.

Odra – oto najczęstsze objawy

Równie niebezpieczną chorobą wieku dziecięcego jest odra, nazywana też niemiecką różyczką. Zazwyczaj rozpoczyna się gorączką, suchym kaszlem, katarem oraz zapaleniem oczu. Charakterystycznym objawem różyczki niemieckiej jest ciemnoczerwona plamista wysypka, która rozprzestrzenia się w dół od twarzy.

We wczesnej fazie rozwoju choroby występują tzw. plamki Koplika, które przypominają swoim wyglądem maleńkie ziarnka białego piasku.

Choroba jest łatwo zaraźliwa, przenosi się drogą kropelkową. Aby jej zapobiegać, należy przyjąć dwie dawki szczepionki. Jest to bardzo istotne, ponieważ ryzyko odry u dziecka niezaszczepionego jest aż 66 razy większe niż u zaszczepionego.

Szczepienia – odra, świnka, różyczka

Istnieje obowiązek szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce. Pierwsza dawka szczepionki na świnkę, różyczkę i odrę powinna być podana w 13-15 miesiącu życia. Natomiast kolejna około 6 roku życia.

Apteka Codzienna to apteka internetowa, gdzie w łatwy sposób nabędziesz odpowiednie preparaty, niezbędne do szczepień, w tym MMR. MMR to szczepionka skojarzona, która chroni przed trzema wymienionymi chorobami i jest podawana jednym zastrzykiem.

Co ciekawe, istnieje również możliwość jednoczesnego szczepienia przeciwko wskazanym chorobom oraz szczepienia na ospę wietrzną. Specjalista może też podać preparaty oddzielnie podczas jednej wizyty.

Choroby wieku dziecięcego to temat spędzający sen z powiek dorosłym. Chcąc jednak zapobiec ciężkiemu przebiegowi klasycznych chorób zakaźnych, dobrze jest wzmocnić odporność dziecka stosując szczepienia. Skojarzona szczepionka na świnkę, odrę oraz różyczkę zawiera wskazane wirusy tych chorób, ale na tyle osłabione, by nie wywoływać choroby, tylko stymulować odporność. Dzięki temu dziecko – w razie zachorowania – uniknie ciężkich powikłań.