Szybka wysyłka w 24h od złożenia zamówienia
Szybka dostawa z 
Szukaj
Zespół Sandifera u dziecka: co to, jakie są jego objawy i sposoby leczenia
Zespół Sandifera to grupa zaburzeń ruchowych, które najczęściej występują u dzieci, u których utrzymuje się refluks żołądkowo-przełykowy po ukończeniu 6. miesiąca życia. Zazwyczaj diagnozuje się go u niemowląt, choć u starszych dzieci może współwystępować z niektórymi schorzeniami neurologicznymi. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest zespół Sandifera, jakie są jego objawy i jakie dostępne są metody leczenia.
Zespół Sandifera - co to za choroba?
Zespół Sandifera to raczej zespół objawów niż pełnoprawna choroba, a jego dokładne przyczyny nie zostały jeszcze w pełni wyjaśnione. Najczęściej dotyczy niemowląt i małych dzieci, u których pojawiają się niepokojące, charakterystyczne ruchy przypominające skręcanie głowy na bok, jak w przypadku kręczu szyi. W niektórych przypadkach te napady ruchów mogą być mylone z epizodami padaczkowymi. Typowe jest także wyginanie kręgosłupa w łuk, znane jako opistotonus. Objawy te zazwyczaj pojawiają się po karmieniu i najczęściej występują u dzieci w wieku od około 2,5 do 3,3 roku.
Czym jest refluks przełyku?
Choroba refluksowa przełyku (GERD - gastroesophageal reflux disease) to zespół objawów oraz stanów zapalnych w błonie śluzowej przełyku, wynikających z cofania się treści żołądkowej do przełyku. Refluks może występować bez widocznych uszkodzeń śluzówki lub z nadżerkami, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do rozwoju tzw. przełyku Barretta. W takich sytuacjach mówimy o nadżerkowym zapaleniu przełyku (RE). Tylko niewielki procent osób z GERD rozwija przełyk Barretta, a uszkodzenia śluzówki zależą od długości kontaktu przełyku z kwasem żołądkowym. Refluks pojawia się, gdy mechanizmy zapobiegające cofaniu się treści żołądkowej, czyli tzw. mechanizmy antyrefluksowe, nie działają prawidłowo. Należą do nich m.in. bariera antyrefluksowa tworzona przez dolny zwieracz przełyku, odnogi przepony, więzadło przeponowo-przełykowe oraz kąt Hisa. Istotne jest również skuteczne oczyszczanie przełyku i jego odporność na substancje drażniące. Gdy mechanizmy te są osłabione, co zdarza się często u niemowląt, może dochodzić do refluksu. Objawy różnią się w zależności od wieku: u starszych dzieci i dorosłych pojawia się zgaga, dysfagia (trudności w połykaniu) oraz ból podczas przełykania (odynofagia). U niemowląt i małych dzieci refluks objawia się ulewaniem, odbijaniem, wymiotami, nudnościami i nieświeżym oddechem (fetor ex ore).
Zespół Sandifera - objawy
Zespół Sandifera dotyczy około 1% dzieci z refluksem żołądkowo-przełykowym. Objawy u niemowląt obejmują drażliwość, płacz oraz charakterystyczne ruchy, takie jak skręcanie głowy i gałek ocznych w jedną stronę, a także kręcz szyi i ruchy dystoniczne – wyginanie i skręcanie ciała w bok lub tył, co prowadzi do przyjmowania nietypowych pozycji. Te symptomy występują zazwyczaj w trakcie karmienia lub tuż po nim i mogą być mechanizmem obronnym przed zachłyśnięciem się lub reakcją na ból brzucha. Ze względu na odczuwane dolegliwości dziecko może unikać jedzenia, co w konsekwencji może prowadzić do anemii i wolniejszego przyrostu masy ciała.
Zespół Sandifera - przyczyny
Zgodnie z badaniami naukowymi, zespół Sandifera jest związany z podrażnieniem przełyku przez cofającą się kwaśną treść żołądkową. Oznacza to, że często współistnieje z chorobą refluksową przełyku (GERD), wynikającą z nieprawidłowego przepływu kwasu żołądkowego do przełyku.
Do głównych objawów GERD u dzieci należą m.in.:
- skurcze oskrzeli,
- uszkodzenia szkliwa,
- świsty krtaniowe,
- dolegliwości laryngologiczne oraz ból gardła.
Kolejnym możliwym czynnikiem powodującym zespół Sandifera może być przepuklina rozworu przełykowego – wada anatomiczna, w której nadmiernie duży rozwór przełykowy powoduje przesuwanie się żołądka do klatki piersiowej. W efekcie dochodzi do cofania się treści żołądkowej do przełyku, co prowadzi do jego podrażnienia i pojawienia się charakterystycznych odgięciowych ruchów, charakterystycznych dla zespołu Sandifera.
Diagnostyka zespołu Sandifera
Jeśli podejrzewa się zespół Sandifera, warto przeprowadzić badania, które mogą potwierdzić lub wykluczyć obecność refluksu przełykowego. Jednym z często stosowanych badań diagnostycznych u dzieci jest 24-godzinna pH-metria, która polega na umieszczeniu w przełyku sondy mierzącej poziom pH, czyli kwasowości, w przełyku przez całą dobę. To badanie umożliwia ocenę, czy i jak często treść żołądkowa cofa się do przełyku oraz jak długo trwają te epizody. W trakcie badania rodzice powinni notować czas karmienia, rodzaj podawanego pokarmu oraz obserwowane u dziecka objawy i ich czas trwania, co pomaga w dokładnej analizie wyników badania.
Leczenie zespołu Sandifera
Zespół Sandifera u niemowląt często jest trudny do zdiagnozowania, ponieważ jego symptomy bywają łagodne lub mogą przypominać inne dolegliwości, takie jak padaczka.
Dzieci podejrzane o zespół Sandifera powinny być skierowane do poradni gastroenterologicznej, gdzie przeprowadza się specjalistyczne konsultacje i badania, takie jak 24-godzinna pH-metria, w której przy pomocy sondy przeznosowej mierzy się poziom pH w dolnej części przełyku. Impedancja przełyku pozwala na dokładne zbadanie refluksu, natomiast manometria przełyku ocenia funkcjonowanie zwieraczy przełyku. Dodatkowo badanie RTG z kontrastem wyklucza inne zaburzenia w górnym odcinku przewodu pokarmowego, a endoskopia pozwala na ocenę ewentualnych uszkodzeń przełyku, takich jak owrzodzenia czy przełyk Barretta. Scyntygrafia jest przydatna, jeśli istnieje podejrzenie, że treść pokarmowa trafia do dróg oddechowych. Większość tych badań przeprowadza się w szpitalu.
W warunkach domowych rodzicom zaleca się prowadzenie dziennika karmienia, co pomaga w monitorowaniu objawów. W leczeniu zespołu Sandifera stosuje się głównie leki na refluks, takie jak inhibitory pompy protonowej i leki antyhistaminowe, które neutralizują sok żołądkowy, a także prokinetyki, które przyspieszają przejście treści żołądkowej do dalszych części przewodu pokarmowego. Dodatkowo pomocne mogą być częstsze, mniejsze porcje jedzenia, zagęszczanie pokarmów, utrzymywanie dziecka w pozycji pionowej po posiłku oraz wzmacnianie mięśni brzucha. W niektórych przypadkach, zwłaszcza przy przepuklinie rozworu przełykowego lub towarzyszących problemach neurologicznych, konieczne może być leczenie chirurgiczne. Na szczęście u wielu niemowląt objawy zespołu Sandifera ustępują samoistnie wraz z rozwojem mięśni przełyku i poprawą mechanizmów antyrefluksowych.
Możliwe powikłania
Samo rozpoznanie zespołu Sandifera nie prowadzi bezpośrednio do powikłań zdrowotnych. Natomiast brak odpowiedniego leczenia lub niewłaściwa terapia mogą skutkować licznymi problemami. Wśród potencjalnych powikłań wymienia się m.in. zapalenie i zwężenie przełyku, zapalenie dróg oddechowych oraz efekty uboczne leków przeciwpadaczkowych, które mogą być podawane przy błędnej diagnozie.
Przeczytaj również:
Przepuklina u dzieci i niemowląt - przyczyny, rodzaje oraz sposoby leczenia Mięso – czy jedzenie mięsa jest szkodliwe? Nadmierna senność i przemęczenie – dowiedz się, co może je powodować W jaki sposób usunąć blizny i przebarwienia? Poznaj sprawdzone metody! Jak wybrać najlepszy probiotyk dla dzieci i niemowląt?Sprawdź ofertę naszej apteki!
Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Inne publikacje
Przepuklina u dzieci i niemowląt - przyczyny, rodzaje oraz sposoby leczenia
Autor
Natalia Młynek
Nadmierna senność i przemęczenie – dowiedz się, co może je powodować
Autor
Klaudia Kościelecka
W jaki sposób usunąć blizny i przebarwienia? Poznaj sprawdzone metody!
Autor
Wiktoria Ozimek
Jak wybrać najlepszy probiotyk dla dzieci i niemowląt?
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Szukasz porady farmaceuty?
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutę
Artykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.