Szukaj
Gorączka to naturalny mechanizm obronny organizmu, który może mieć różne źródła. Czy każde zwiększenie temperatury ciała wymaga użycia leków? Jakie metody stosowali nasi przodkowie w walce z gorączką? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Gorączka to objaw wskazujący na podwyższoną temperaturę ciała, często spowodowany obecnością wirusów, bakterii lub niektórych grzybów. Standardowy pomiar temperatury odbywa się pod pachą, gdzie wartości między 36,4°C a 37°C uznawane są za prawidłowe. Należy jednak pamiętać, że temperatura ciała może różnić się w zależności od wieku, płci oraz rytmu dobowego.
W zależności od wysokości temperatury wyróżniamy:
Temperatury poniżej 39°C zazwyczaj nie powodują trwałych zmian w organizmie. Jednak przy wartościach 40,5–41°C mogą wystąpić utrata świadomości oraz zaburzenia funkcji ośrodkowego układu nerwowego. Temperatury w zakresie 41–42°C mogą prowadzić do uszkodzenia tkanek, a powyżej 42°C – do nieodwracalnych zmian w mózgu.
Przed pojawieniem się nowoczesnych leków przeciwgorączkowych, ziołowe napary były podstawowym sposobem na obniżenie gorączki. Kwiat lipy uważany jest za jeden z najskuteczniejszych naturalnych środków w tym zakresie, dzięki swoim właściwościom napotnym, moczopędnym i przeciwzapalnym. Aby przygotować napar, wsyp łyżkę suszonych kwiatów lipy do szklanki, zalej wrzątkiem i parz pod przykryciem przez około 10 minut.
Innym cenionym środkiem jest kora wierzby, bogata w salicynę – związek o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym. Salicyna stała się podstawą do syntezy kwasu acetylosalicylowego, znanego jako aspiryna.
Kwiat czarnego bzu również odgrywa ważną rolę w obniżaniu gorączki. Stosowany w formie ekstraktów, naparów czy wyciągów, poza działaniem napotnym i przeciwgorączkowym, wzmacnia odporność organizmu oraz wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, antyoksydacyjne i wykrztuśne.
Kwiaty wiązówki błotnej to kolejny cenny surowiec ziołowy. Napar z nich stymuluje układ odpornościowy oraz działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i przeciwgorączkowo.
Ponadto, odwary z owoców malin, berberysu, pączków topoli czy dzikiej róży są skutecznymi domowymi sposobami na obniżenie gorączki. Aby przygotować taki odwar, wsyp łyżkę wybranych ziół do 250 ml wody, doprowadź do wrzenia i gotuj przez 5 minut. Spożywaj ciepły wywar dla uzyskania najlepszych efektów.
W medycynie naturalnej często zaleca się stosowanie okładów z surowego ziemniaka lub cebuli na czoło w celu obniżenia gorączki. Obrane i pokrojone w plastry warzywa przykłada się do czoła na około 15 minut. Ziemniaki są cenione za swoje właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe, co może przynosić ulgę w bólach głowy. Cebula, znana jako naturalny antybiotyk, wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Jednakże brak jest naukowych dowodów potwierdzających skuteczność tych metod w obniżaniu gorączki poprzez kontakt ze skórą.
Chłodne okłady to popularna metoda na obniżenie gorączki, skuteczna zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Zwilżony wodą materiał można przykładać do czoła, karku, łydek, pachwin lub pod kolana. Warto również sięgnąć po żelowe kompresy lub termofory o temperaturze pokojowej. Okład pozostawiamy na skórze przez około 15–20 minut, co pozwala na schłodzenie krwi przepływającej przez daną partię ciała i tym samym obniżenie temperatury. Zabieg ten można powtarzać 4–5 razy dziennie.
Innym domowym sposobem na gorączkę jest kąpiel w wodzie o temperaturze o 1–2°C niższej od temperatury ciała. Taka kąpiel działa chłodząco na cały organizm, podobnie jak okłady.
Skutecznym napojem wspomagającym walkę z gorączką jest połączenie mleka, miodu i czosnku. Choć jego smak może nie być dla każdego przyjemny, mikstura ta efektywnie obniża temperaturę ciała. Czosnek działa jak naturalny antybiotyk, posiada właściwości napotne i przeciwzapalne, podczas gdy miód wspiera układ odpornościowy, działa przeciwbakteryjnie i łagodzi kaszel.
Gdy dziecko ma gorączkę, nie należy go dodatkowo okrywać, ponieważ może to zwiększyć potliwość i prowadzić do utraty ważnych elektrolitów, co może skutkować np. arytmią. Dodatkowe ogrzewanie ciała może również podnosić jego temperaturę. Unikaj także kąpieli w bardzo zimnej wodzie, gdyż mogą one powodować niebezpieczne skurcze naczyń krwionośnych. W czasie gorączki kluczowe jest zapewnienie dziecku odpoczynku, snu oraz odpowiedniego nawodnienia. Jeśli domowe metody nie przynoszą ulgi lub temperatura przekracza 38,5°C, warto sięgnąć po bezpieczne i skuteczne leki przeciwgorączkowe, takie jak paracetamol czy ibuprofen.
Ibuprofen nie jest zalecany dla dzieci poniżej 3. miesiąca życia ani dla kobiet w trzecim trymestrze ciąży. W przypadku noworodków każda gorączka wymaga konsultacji z lekarzem, natomiast u niemowląt do 1. roku życia istotna jest dokładna obserwacja towarzyszących objawów.
U noworodków i niemowląt poniżej 3. miesiąca życia układ metaboliczny oraz funkcje nerek i wątroby nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Może to wpływać na metabolizm i wydalanie ibuprofenu, zwiększając ryzyko działań niepożądanych. Ponadto, brakuje wystarczających badań klinicznych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności ibuprofenu w tej grupie wiekowej. Z tego powodu ibuprofen nie jest zalecany dla dzieci poniżej 3. miesiąca życia. W przypadku konieczności obniżenia gorączki lub łagodzenia bólu u tak małych dzieci, preferowanym lekiem jest paracetamol, który ma lepiej udokumentowany profil bezpieczeństwa w tej grupie wiekowej.
Przeczytaj również:
Cynamon cejloński – właściwości i zastosowanie. Na co pomaga? Czy jest zdrowy? Jakie zioła na cukrzycę? Skuteczne metody na obniżenie cukru we krwi Uzależnienie opioidowe u nastolatka Alergia pokarmowa u dzieci – przyczyny i objawy Wody morskie do nosa dla dzieciNie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Natalia Młynek
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutęArtykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.