Szybka wysyłka w 24h od złożenia zamówienia
Szukaj
Antykoncepcja hormonalna ma długą historię, sięgającą czasów starożytnych, a jej metody były doskonalone w miarę postępu medycyny. Rodzaje antykoncepcji hormonalnej różnią się nie tylko formą podania, taką jak tabletki, plastry, krążki, zastrzyki, implanty czy wkładki, ale także składem hormonalnym.
Każdy typ tabletek antykoncepcyjnych oferuje różne dawki hormonów, dlatego lekarz jest w stanie dobrać najodpowiedniejszą metodę na podstawie szczegółowego wywiadu oraz badań hormonalnych. Tabletki antykoncepcyjne dzielą się na jednoskładnikowe i dwuskładnikowe, a te ostatnie można klasyfikować dalej na jedno-, dwu- i trzyfazowe. Dowiedz się dlaczego tabletki te zawierają dwa rodzaje syntetycznych hormonów oraz jak ich działanie może wpływać na Twoje zdrowie, nie tylko w kontekście zapobiegania niechcianej ciąży.
Tabletki antykoncepcyjne to jedna z dwóch najczęściej wybieranych metod zapobiegania niechcianej ciąży w Polsce. Według szacunków korzysta z nich około 16% Polek, podczas gdy blisko 50% kobiet nie stosuje żadnej formy antykoncepcji. Nic dziwnego, ponieważ tabletki te charakteryzują się wysoką skutecznością, sięgającą nawet 99%, są łatwo dostępne i często wykorzystywane w terapii innych problemów zdrowotnych, takich jak trądzik, ból miesiączkowy, nasilone lub nieregularne krwawienia maciczne, zespół napięcia przedmiesiączkowego, zespół policystycznych jajników oraz endometrioza.
Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe zawierają wyłącznie progestagen, który jest pochodną progesteronu. Ich główną zaletą jest to, że mogą być stosowane przez kobiety karmiące piersią oraz te, które nie chcą lub nie mogą przyjmować estrogenów. Działanie tych tabletek polega głównie na hamowaniu owulacji, a także na zwiększeniu lepkości śluzu w szyjce macicy, co skutecznie utrudnia zapłodnienie. Z kolei tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe zawierają dwa rodzaje żeńskich hormonów: progestagen oraz estrogen. Ich mechanizm działania również opiera się na hamowaniu owulacji, ale dodatkowo powodują zmiany w endometrium (błonie śluzowej macicy), co sprawia, że nie jest ono odpowiednio przygotowane na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Ponadto mogą wpływać na zmiany w śluzie szyjkowym, który staje się nieprzepuszczalny dla plemników.
Tabletki antykoncepcyjne jednofazowe zawierają 21 lub 24 identyczne tabletki w blistrze, charakteryzujące się jednolitą barwą i tym samym składem. W porównaniu do innych dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych, te mają najniższą dawkę hormonów. Jednofazowe tabletki antykoncepcyjne są często przepisywane przez ginekologów i mogą być zalecane kobietom w młodszym wieku, a także nieródkom oraz kobietom, które już mają dzieci, ale nie karmią ich piersią.
W przypadku tabletek dwufazowych każda tabletka w blistrze zawiera identyczną ilość syntetycznego estrogenu, natomiast różni się stężeniem syntetycznego odpowiednika progesteronu, znanego jako progestagen. Taki podział hormonów jest uważany za najbardziej zbliżony do naturalnego cyklu miesiączkowego kobiety, chociaż ten typ antykoncepcji nie jest powszechnie przepisywany.
W pierwszej fazie cyklu, pierwsze 11 tabletek zazwyczaj ma różowy kolor i charakteryzuje się niższym stężeniem progestagenu. Natomiast tabletki stosowane w drugiej fazie cyklu mają biały kolor i zawierają wyższe stężenie progestagenu niż te z pierwszej fazy. Regularność w przyjmowaniu tych tabletek jest kluczowa, ponieważ ich skuteczność znacząco maleje, jeśli kolejna dawka zostanie przyjęta z opóźnieniem większym niż 6 godzin.
W opakowaniu tych tabletek znajdują się trzy różne rodzaje, co wiąże się z trzema odmiennymi stężeniami zarówno progestagenu, jak i estrogenu. Przykładowa kombinacja może obejmować: 6 beżowych tabletek, 5 białych tabletek oraz 10 pomarańczowych (lub ciemnożółtych) tabletek.
Stosowanie trójfazowych tabletek antykoncepcyjnych wymaga szczególnej uwagi, ponieważ przestrzeganie instrukcji zawartych w ulotce jest kluczowe. Dotyczy to zarówno momentu przyjmowania, jak i dnia, w którym należy rozpocząć nowy blister. Ten typ tabletek najczęściej zaleca się kobietom w okresie okołomenopauzalnym lub tym, które doświadczają niepożądanych reakcji na inne formy antykoncepcji. Mimo że są one najdroższe spośród dostępnych opcji, wiele kobiet docenia ich skuteczność w łagodzeniu objawów związanych z nieregularnymi cyklami oraz bolesnymi miesiączkami.
Tabletki hormonalne dwuskładnikowe zawierają nie tylko progestagen, ale również estrogen, co sprawia, że ich działanie jest wieloaspektowe. Oprócz hamowania owulacji i zagęszczania śluzu szyjkowego te hormony uniemożliwiają dojrzewanie pęcherzyka Graafa, a tym samym powstawanie komórki jajowej. Warto jednak pamiętać, że tabletki antykoncepcyjne nie zapewniają ochrony przed chorobami wenerycznymi. Najlepszym sposobem na zabezpieczenie przed chorobami przenoszonymi drogą płciową są prezerwatywy.
Stosowanie antykoncepcji doustnej nie wyklucza użycia prezerwatyw, co może zapewnić dodatkowe zabezpieczenie. Należy jednak zaznaczyć, że nie wszystkie kobiety mogą korzystać z dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Istnieją zarówno bezwzględne, jak i względne przeciwwskazania do ich stosowania.
W przypadku tabletek dwuskładnikowych nie ma tak rygorystycznych wymagań dotyczących punktualności jak w przypadku tabletek jednoskładnikowych. Ważne jest, aby były one przyjmowane codziennie, a dopuszczalne są nawet kilkugodzinne odstępy. Regularność w ich zażywaniu jest istotna, ale nie musi być tak precyzyjna jak w przypadku tabletek jednoskładnikowych.
Istnieje szereg bezwzględnych przeciwwskazań do stosowania dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych (DTA), które należy wziąć pod uwagę:
Stosowanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Te tabletki, uwalniając dodatkowe hormony do organizmu kobiety, mogą zaburzać naturalną równowagę hormonalną, co prowadzi do niepożądanych efektów. Przyjmowanie pigułek dwuskładnikowych może skutkować przyrostem masy ciała, często spowodowanym zatrzymywaniem wody w organizmie. Do możliwych działań niepożądanych należą:
Przeczytaj również:
Stosunek przerywany a zajście w ciążę. Czy to skuteczna metoda antykoncepcji? Jaką formę antykoncepcji wybrać? Najczęściej wybierane rozwiązania Seks bez zabezpieczenia – co warto o nim wiedzieć? Antykoncepcja po urodzeniu dziecka - jaka będzie najlepsza? Czym jest i jak działa spiralana antykoncepcyjna? Poznaj jej działanie, wady i zaletyNie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Katarzyna Augustyniak
Autor
Katarzyna Augustyniak
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Katarzyna Augustyniak
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutęArtykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.