Gwarancja błyskawicznego spakowania zamówienia
Szybka dostawa z 
Szukaj
Co powoduje gwałtowny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 1?
Polska znajduje się na czele europejskich statystyk pod względem tempa wzrostu zachorowań na cukrzycę typu 1 – wskazują najnowsze dane ekspertów. Szczególny niepokój budzi fakt, że choroba coraz częściej rozwija się u dzieci, które nie mają genetycznych predyspozycji. Zdaniem specjalistów kluczowe znaczenie ma wczesna diagnostyka – badania przesiewowe pozwalają wykryć cukrzycę typu 1 jeszcze zanim pojawią się pierwsze, zauważalne objawy. Takie programy profilaktyczne zostały już uruchomione m.in. w województwie podlaskim oraz na terenie Warszawy, stanowiąc ważny krok w kierunku wcześniejszego rozpoznawania choroby autoimmunologicznej i poprawy rokowań pacjentów.
Co powoduje najszybszy w Europie rozwój cukrzycy typu 1 u Polaków?
W ostatnich latach Polska doświadczyła wyjątkowo dynamicznego wzrostu liczby przypadków cukrzycy typu 1, podobnie jak wiele innych krajów wysoko rozwiniętych. Schorzenie dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, jednak szczególnie niepokojący jest jego rozwój wśród najmłodszych. Szacuje się, że obecnie cukrzyca typu 1 występuje u 1 na 200–250 dzieci w naszym kraju, co stanowi najwyższy wskaźnik zachorowalności w Europie.
Co istotne, ponad 90% nowych diagnoz u dzieci dotyczy przypadków bez rodzinnych predyspozycji, co podważa powszechne przekonanie o wyłącznie dziedzicznym charakterze tej choroby. Dane statystyczne wskazują na średni roczny wzrost zachorowań sięgający niemal 6%, a największe ryzyko wystąpienia choroby przypada na okres od 9. miesiąca do 3. roku życia. Warto również podkreślić, że na przestrzeni lat 1983–2022 zachorowalność w samym województwie łódzkim wzrosła aż 10-krotnie, co tylko potwierdza skalę zjawiska i konieczność zwiększenia działań profilaktycznych i edukacyjnych.
Preparaty na cukier
Alfarydyna Plus, 30 kapsułek
33.09 zł
Insulan, 120 tabletek
49.99 zł
Humavit Morwa Biała, 180 tabletek
18.69 zł
GAL Dla diabetyków, 48 kapsułek
19.99 zł
Solgar Modulatory glukozy, 60 tabletek
199.99 zł
Jakie są objawy cukrzycy typu 1?
Cukrzyca typu 1 często rozwija się gwałtownie, zwłaszcza u dzieci, i objawia się charakterystycznymi symptomami, które powinny wzbudzić czujność rodziców. Jednym z pierwszych i najbardziej zauważalnych objawów jest nadmierne pragnienie (polidypsja) – dziecko pije znacznie więcej niż zwykle, również nocą. Towarzyszy temu częste oddawanie moczu (poliuria), w tym również moczenie nocne u dzieci, które wcześniej tego nie doświadczały.
Pomimo prawidłowego, a niekiedy nawet zwiększonego apetytu, może dochodzić do gwałtownej utraty masy ciała. Charakterystyczna jest także nadmierna chęć jedzenia (polifagia) połączona z uczuciem zmęczenia, sennością i ogólnym osłabieniem organizmu. U dzieci może pojawić się również rozdrażnienie oraz wahania nastroju, które wcześniej nie występowały.
Niepokojącym sygnałem są także problemy ze wzrokiem, takie jak zamazane widzenie, a także nawracające infekcje skóry, układu moczowego czy grzybice, które trudno wyleczyć. Jednym z bardziej alarmujących objawów rozwijającej się kwasicy ketonowej jest charakterystyczny zapach acetonu z ust, przypominający zapach zgniłych jabłek. Dodatkowo można zaobserwować suchość skóry, jej świąd, a także nudności, bóle brzucha i wymioty.
Badania przesiewowe najefektywniejszym elementem profilaktyki cukrzycy
Profilaktyka cukrzycy typu 1 odgrywa kluczową rolę w wykrywaniu ryzyka rozwoju choroby, zwłaszcza u dzieci – podkreśla prof. Agnieszka Szypowska, mazowiecki konsultant wojewódzki ds. diabetologii. Wczesne rozpoznanie cukrzycy typu 1 jest szczególnie trudne, ponieważ choroba ta może rozwijać się skrycie przez długi czas, nie dając wyraźnych objawów. Niestety, wiele przypadków wciąż diagnozowanych jest dopiero na etapie kwasicy ketonowej, czyli niebezpiecznego powikłania wymagającego natychmiastowej interwencji medycznej.
W ramach działań profilaktycznych zaleca się wykonywanie badań w kierunku przeciwciał ICA (Islet Cell Antibodies), które są wskaźnikiem aktywacji procesu autoimmunologicznego prowadzącego do uszkodzenia komórek beta trzustki. Obecność tych przeciwciał może sygnalizować wczesne stadium cukrzycy typu 1 lub LADA, zanim jeszcze dojdzie do całkowitego zahamowania produkcji insuliny.
Skuteczność tego podejścia została potwierdzona w badaniach przeprowadzonych w takich krajach jak Włochy, Niemcy, Polska oraz Stany Zjednoczone. Wyniki wykazały, że najbardziej odpowiednie momenty na wykonanie badań przesiewowych u dzieci to 2. i 6. rok życia, co zostało zaznaczone podczas konferencji „Pacjent z cukrzycą 2025”.
Szczególną uwagę należy zwrócić na osoby z tzw. grup podwyższonego ryzyka, np. bliskich krewnych chorych na cukrzycę typu 1, gdzie ryzyko zachorowania jest nawet 15 razy wyższe niż w populacji ogólnej. Wczesna identyfikacja pozwala na wdrożenie przedkliniczej interwencji diabetologicznej, zanim dojdzie do pełnej utraty funkcji wysp trzustkowych, co może przyczynić się do opóźnienia rozwoju choroby.
Co robić w przypadku podejrzenia cukrzycy u dziecka?
W przypadku zauważenia takich objawów u dziecka, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z pediatrą lub diabetologiem, ponieważ szybka diagnoza może zapobiec groźnym powikłaniom. U dorosłych symptomy cukrzycy typu 1 pojawiają się zazwyczaj wolniej i mogą przypominać cukrzycę typu 2, co utrudnia prawidłowe rozpoznanie. W takich przypadkach często mamy do czynienia z tzw. cukrzycą LADA (Latent Autoimmune Diabetes in Adults) – to autoimmunologiczna forma cukrzycy, która rozwija się powoli i może być mylnie interpretowana jako cukrzyca typu 2 we wczesnym stadium.
We Włoszech uruchomiono ogólnokrajowy program badań przesiewowych obejmujący dzieci w wieku od 1 do 17 lat, poprzedzony pilotażem w czterech regionach. Z kolei w Polsce działania diagnostyczne rozpoczęto 21 kwietnia 2023 r. na Podlasiu, gdzie w ciągu 18 miesięcy przebadano około 4 tysiące sześcioletnich dzieci. Niezależnie od tego, Warszawski Uniwersytet Medyczny przeprowadził badania przesiewowe u blisko 16 tysięcy dzieci w wieku od 2 do 17 lat, przyczyniając się do lepszego rozpoznawania wczesnych zmian autoimmunologicznych.
Przeczytaj również:
Wszy i wszawica: jakie są objawy i jak zapobiegać? Jakie zioła na cukrzycę? Skuteczne metody na obniżenie cukru we krwi 10 powodów, dla których warto jeść paprykę Zatrzymaj samobójstwo - skorzystaj z pomocy Święta u cukrzyka. Co może jeść cukrzyk podczas świąt?Sprawdź ofertę naszej apteki!
Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Inne publikacje
Wszy i wszawica: jakie są objawy i jak zapobiegać?
Autor
Redakcja aptek Codzienna
10 powodów, dla których warto jeść paprykę
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Zatrzymaj samobójstwo - skorzystaj z pomocy
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Szukasz porady farmaceuty?
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutę
Artykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.