Zamów do punktu DPD za 3.79 zł
Szybka dostawa 
Szukaj
Jak likopen może wpływać na depresję? Przegląd najnowszych badań
Coraz więcej mówi się o tym, że dieta ma ogromny wpływ na nasze samopoczucie – i nie chodzi tu tylko o energię czy wagę, ale także o zdrowie psychiczne. Ciekawe badania opisane w czasopiśmie Food Science & Nutrition pokazują, że likopen, czyli czerwony barwnik obecny m.in. w pomidorach i arbuzach, może mieć właściwości łagodzące objawy depresji. Naukowcy z Chin zauważyli, że ta substancja pobudza produkcję białka BDNF, które jest niezwykle ważne dla pracy mózgu. A ponieważ u osób zmagających się z depresją poziom BDNF bywa obniżony, to odkrycie otwiera nowe możliwości w szukaniu naturalnych metod wspierania leczenia.
Czy likopen może być antydepresantem?
Najnowsze badania, opublikowane 22 stycznia w czasopiśmie „Food Science & Nutrition”, sugerują, że likopen - naturalny związek obecny w pomidorach i innych czerwonych owocach - może wykazywać działanie przeciwdepresyjne.
W eksperymentach na myszach poddanych przewlekłemu stresowi, który wywołał objawy przypominające depresję, zaobserwowano uszkodzenia w obszarze hipokampa - regionu mózgu odpowiedzialnego za pamięć i nastrój. Po podaniu likopenu stwierdzono poprawę funkcji hipokampa oraz redukcję zachowań depresyjnych u zwierząt. Mechanizm ten może być związany ze zwiększoną ekspresją białka BDNF (Brain-Derived Neurotrophic Factor), kluczowego dla zdrowia mózgu, którego poziom jest często obniżony u osób z depresją.
Warto jednak zauważyć, że badania te były prowadzone na modelach zwierzęcych, a ich wyniki wymagają dalszych badań klinicznych, aby potwierdzić skuteczność likopenu w leczeniu depresji u ludzi.
Co to właściwie jest BDNF?
BDNF to białko, które można porównać do „nawozu” dla naszego mózgu – dzięki niemu neurony rozwijają się, tworzą nowe połączenia i dłużej pozostają w dobrej kondycji. Gdy tego czynnika zaczyna brakować, mózg ma problem z regeneracją, gorzej się uczymy, trudniej nam zapamiętywać, a nastrój łatwo się obniża. Nic dziwnego, że niski poziom BDNF często łączy się z depresją i innymi problemami psychicznymi. Ciekawe jest to, że jeszcze do niedawna mało kto poza specjalistami słyszał o BDNF, a dziś mówi się o nim coraz częściej w kontekście zdrowia psychicznego i profilaktyki. To pokazuje, jak ogromne znaczenie mają procesy biologiczne, których na co dzień w ogóle nie dostrzegamy.
BDNF a depresja – co mają ze sobą wspólnego?
U osób z depresją w hipokampie i korze przedczołowej (czyli w miejscach związanych z pamięcią, emocjami i planowaniem działań) poziom BDNF jest zazwyczaj obniżony. W efekcie neurony stają się mniej „elastyczne”, a objawy depresyjne – brak radości, kłopoty z koncentracją czy zniechęcenie – nasilają się i trudniej je pokonać. Badania na zwierzętach pokazały, że likopen (barwnik z pomidorów i arbuzów) potrafił poprawić u nich funkcjonowanie mózgu i złagodzić zachowania przypominające depresję, co daje nadzieję na nowe terapie. Poziom BDNF można jednak zwiększać – pomagają w tym nie tylko leki, ale też regularna aktywność fizyczna, psychoterapia, zdrowa dieta i spokojny sen. Niestety przewlekły stres i wysoki poziom kortyzolu działają przeciwnie – obniżają BDNF, osłabiając odporność psychiczną. Dlatego mówi się, że dbanie o równowagę w codziennym życiu to najlepsza inwestycja w zdrowy mózg.
Likopen – czerwony barwnik o wielu zaletach
Likopen to naturalny barwnik z grupy karotenoidów, który nadaje intensywnie czerwony kolor pomidorom, arbuzom czy grejpfrutom. Ciekawostką jest to, że wcale nie zawsze najwięcej znajdziemy go w świeżych owocach – podczas gotowania i obróbki cieplnej staje się lepiej przyswajalny, dlatego w sosach pomidorowych, koncentratach czy nawet ketchupie jego zawartość bywa wyższa niż w surowym pomidorze zerwanym prosto z krzaka. Innymi słowy, zwykła pasta pomidorowa do makaronu może dostarczyć organizmowi więcej likopenu niż sałatka z pomidorów. To dobry przykład na to, że czasem przetworzone produkty kryją w sobie więcej wartości niż ich surowa wersja. Nic dziwnego, że ten związek od lat fascynuje naukowców – badają go zarówno dietetycy, jak i lekarze czy specjaliści od kosmetologii, poszukując jego zastosowań w ochronie zdrowia i pielęgnacji skóry.
Likopen a zdrowie i nastrój
Współczesne leczenie depresji w dużej mierze opiera się na farmakoterapii, ale leki często potrzebują czasu, by zadziałać i mogą wywoływać skutki uboczne. Dlatego wciąż poszukuje się bezpieczniejszych metod wspomagających, a naturalne substancje, takie jak likopen, zyskują coraz większe zainteresowanie. Ten barwnik ma silne właściwości antyoksydacyjne – chroni serce, pomaga obniżyć „zły” cholesterol, reguluje ciśnienie i zmniejsza ryzyko miażdżycy. Co więcej, badania wskazują, że może zmniejszać ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, chronić skórę przed promieniowaniem UV i wspierać wzrok, szczególnie w kontekście zwyrodnienia plamki żółtej. W odniesieniu do depresji jego rola polega głównie na ochronie neuronów i wspieraniu procesów naprawczych w mózgu. To sprawia, że likopen staje się nie tylko elementem zdrowej diety, ale też potencjalnym wsparciem dla osób zmagających się z problemami psychicznymi.
Dawkowanie likopenu
Obecnie nie istnieją oficjalne zalecenia dotyczące dziennego spożycia likopenu, jednak badania sugerują, że przyjmowanie od 10 do 25 mg tego związku dziennie może przynosić korzyści zdrowotne.
Oto przykładowa zawartość likopenu w 100 g wybranych produktów:
- koncentrat pomidorowy: 38–49 mg,
- sos pomidorowy: 15 mg,
- surowe pomidory: 0,9–11,2 mg,
- arbuz: 2,3–7,2 mg,
- czerwony grejpfrut: 0,35–3,36 mg,
- papaja: 0,5–5,3 mg.
Warto zauważyć, że przetwory pomidorowe zawierają więcej przyswajalnego likopenu niż surowe pomidory. Obróbka cieplna, taka jak gotowanie czy pieczenie, zwiększa biodostępność tego związku. Dodatkowo, spożywanie likopenu wraz z tłuszczami (np. oliwą z oliwek) wspomaga jego wchłanianie, ponieważ jest on rozpuszczalny w tłuszczach.
Skutki uboczne likopenu
Najlepszym źródłem likopenu jest zbilansowana dieta. Likopen pochodzący z produktów spożywczych jest bezpieczny i korzystny dla zdrowia. Coraz częściej można go jednak znaleźć także w suplementach diety, dostępnych w formie tabletek lub kapsułek.
Zakup likopenu w kapsułkach powinien być dokonany w sprawdzonym miejscu, np. w aptece, aby zapewnić wysoką jakość i bezpieczeństwo stosowania. Warto jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach suplementacja likopenu może nie być zalecana. Przeciwwskazaniem może być np. uczulenie na którykolwiek składnik preparatu. Kobiety w ciąży oraz osoby z chorobami tarczycy powinny skonsultować jego stosowanie z lekarzem.
Informacje zawarte w tym materiale mają charakter edukacyjny i nie zastępują porady lekarskiej. W przypadku wątpliwości dotyczących suplementacji warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Przeczytaj również:
Naltrekson w leczeniu uzależnienia od opioidów Czym jest kombucha i jak wpływa na zdrowie? Ile kalorii ma nerkowiec? Właściwości, wartości odżywcze i zastosowanie Czy tofu jest zdrowe? 5 mitów na temat tofu Wirus Borna atakuje w Niemczech. Co trzeba o nim wiedzieć?Sprawdź ofertę naszej apteki!
Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Inne publikacje
Naltrekson w leczeniu uzależnienia od opioidów
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Czym jest kombucha i jak wpływa na zdrowie?
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Ile kalorii ma nerkowiec? Właściwości, wartości odżywcze i zastosowanie
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Wirus Borna atakuje w Niemczech. Co trzeba o nim wiedzieć?
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Szukasz porady farmaceuty?
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutę
Artykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.