Szybka dostawa z 
Szukaj
Taumatyna czyli słodzik który może pomóc w leczeniu Helicobacter Pyroli
Choć słodziki często budzą kontrowersje wśród dietetyków, najnowsze badania wskazują, że jeden z nich może przynosić korzyści zdrowotne. Taumatyna to naturalny słodzik pozyskiwany z zachodnioafrykańskiego owocu katemfe. Jest ona około 2000 razy słodsza od cukru stołowego i stosowana do wzmacniania smaku niektórych przetworzonych produktów spożywczych.
Czym jest taumantyna?
Taumatyna to naturalny słodzik pochodzący z owoców rośliny Thaumatococcus daniellii (katemfe), występującej w Afryce Zachodniej i Środkowej. Miejscowa ludność od wieków używa jej do słodzenia napojów i potraw, co potwierdzają przekazy ustne. Taumatyna jest nawet 3000 razy słodsza od sacharozy, co pozwala na jej stosowanie w minimalnych ilościach. Słodki smak rozwija się stopniowo, a następnie pojawia się posmak przypominający lukrecję. Ważną zaletą jest brak metalicznego posmaku, charakterystycznego dla niektórych słodzików, takich jak ksylitol. Taumatyna jest uznawana za bezpieczną; badania na zwierzętach nie wykazały skutków ubocznych ani negatywnego wpływu na płód.
Zastosowanie i smak taumatyny
Taumatyna, będąca 2000-3000 razy słodsza od sacharozy, przewyższa pod względem intensywności słodkości także popularną stewię. Dzięki temu znajduje szerokie zastosowanie jako substytut cukru oraz innych substancji słodzących. Jednak jej zastosowanie nie ogranicza się wyłącznie do słodzenia – często wykorzystuje się ją jako wzmacniacz smaku. W przeciwieństwie do cukru smak taumatyny rozwija się powoli, a jego intensywność utrzymuje się dłużej, pozostawiając subtelny posmak przypominający lukrecję. Ta właściwość czyni ją idealnym dodatkiem do produktów, w których konieczne jest zamaskowanie mniej pożądanych nut smakowych.
Słodzik a jego działanie lecznicze
Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Technicznym w Monachium wykazały, że w trakcie trawienia słodkiej taumatyny w żołądku powstają gorzkie peptydy, które mogą stymulować wydzielanie kwasu żołądkowego. To zjawisko może przyczyniać się do łagodzenia reakcji zapalnych. Zespół badaczy pod kierunkiem Veroniki Somozy wcześniej udowodnił, że niektóre substancje, takie jak białka mleka, oddziałują z receptorami gorzkiego smaku w komórkach żołądka, zwiększając produkcję kwasu.
W trakcie badań, m.in. na świniach, naukowcy zidentyfikowali trzy specyficzne peptydy powstające podczas trawienia taumatyny. Następnie, w warunkach laboratoryjnych, przeanalizowano reakcje komórek żołądka na białka bakterii Helicobacter pylori, które są zdolne do przetrwania w ekstremalnie kwaśnym środowisku i mogą powodować zapalenia czy raka żołądka. Badacze odkryli, że dodanie peptydów o gorzkim smaku zmniejszało wydzielanie prozapalnej interleukiny przez komórki żołądka aż o 89,7%.
Mimo że potrzeba dalszych badań klinicznych, naukowcy są zgodni – taumatyna wykazuje potencjalne właściwości przeciwzapalne, które mogą mieć znaczące korzyści dla zdrowia.
Taumatyna - zalety naturalnego słodzika
Choć badania naukowe nad taumatyną mogą wydawać się skomplikowane, ich wyniki sugerują, że uzyskanie terapeutycznych efektów w codziennych warunkach jest możliwe. Stężenia peptydów wykorzystywane w eksperymentach odpowiadają ilości tego słodzika, którą można spożyć w typowej diecie.
Dodatkowo, osoby zmagające się z cukrzycą lub kontrolujące kaloryczność swoich posiłków docenią fakt, że taumatyna ma zerowy indeks glikemiczny i nie podnosi poziomu cukru we krwi. Mimo to należy pamiętać, że jej intensywnie słodki smak może przyczyniać się do utrzymania nawyku spożywania słodkich produktów, dlatego zaleca się jej umiarkowane stosowanie.
Wyjątkową cechą taumatyny jest jej zdolność do modyfikowania smaku – potrafi maskować gorzki, kwaśny i pikantny smak, jednocześnie wzmacniając np. aromat miętowy. Dzięki temu znalazła zastosowanie w różnych produktach spożywczych, takich jak napoje, słodycze, a nawet wypieki, ponieważ jest odporna na wysokie temperatury. Co więcej, w przeciwieństwie do cukru, taumatyna nie przyczynia się do powstawania próchnicy zębów.
Efekty uboczne stosowania taumatyny
Główne zastrzeżenia dotyczą jej wyższych kosztów w porównaniu z innymi słodzikami, co wynika z ograniczonej skali produkcji. Jednak dzięki znacznie większej słodkości można stosować ją w bardzo małych ilościach, aby osiągnąć porównywalny efekt słodzący.
Niektóre źródła podają, że u osób z nietolerancją białek taumatyna może powodować problemy trawienne. Podobne reakcje mogą wystąpić u osób uczulonych na jabłka lub kiwi, choć nie ma wystarczających dowodów naukowych potwierdzających te doniesienia.
Wątpliwości budzi również kwestia bezpieczeństwa długotrwałego stosowania tego słodzika, ponieważ dotychczasowe badania są ograniczone. Jak w przypadku każdej substancji spożywczej, zaleca się ostrożność i umiarkowanie w jej użyciu, zwłaszcza przy regularnym spożyciu.
Czy taumatyna jest bezpieczna?
W 2021 roku eksperci EFSA (Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności) potwierdzili, że taumatyna jest całkowicie bezpieczna do spożycia. Jako białko jest łatwo trawiona przez ludzki organizm, a przeprowadzone badania nie wykazały, by substancja ta miała jakikolwiek wpływ na uszkodzenia DNA. Testy na zwierzętach, takich jak szczury i psy, nie wskazały na żadne negatywne skutki, nawet przy stosowaniu bardzo wysokich dawek. Ponadto nie zaobserwowano wpływu na rozwój płodów w czasie ciąży. Zespół ekspertów uznał, że nie ma konieczności wyznaczania limitu dziennego spożycia, ponieważ nawet w przypadku wysokich ilości taumatyna nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Wnioski te wskazują, że taumatyna jest bezpiecznym dodatkiem do diety i nie budzi obaw związanych z jej wpływem na organizm.
Norma spożycia taumatyny
Taumatyna to jedyna intensywna substancja słodząca dopuszczona w Polsce, dla której nie określono limitu dziennego spożycia (ADI – acceptable daily intake). Brak konieczności ustalania tego limitu wynika z jej naturalnych właściwości oraz pozytywnej oceny bezpieczeństwa wydanej przez EFSA. Organizacja ta potwierdziła, że taumatyna nie stwarza zagrożenia dla zdrowia nawet przy wyższych poziomach konsumpcji, co czyni ją wyjątkowym i bezpiecznym wyborem wśród słodzików.
Alergia na taumatynę
U osób narażonych na wdychanie proszku taumatyny mogą wystąpić reakcje alergiczne związane z drogami oddechowymi. Jest to spowodowane jej białkową strukturą, która w formie lotnej może działać drażniąco. Warto jednak zauważyć, że nie ma żadnych udokumentowanych przypadków alergii pokarmowych ani podrażnień skóry związanych z jej spożywaniem. Dzięki temu taumatyna pozostaje bezpiecznym wyborem jako naturalny słodzik w diecie.
Komu szczególnie polecana jest taumatyna?
Taumatyna może być szczególnie korzystna dla kilku grup osób, które chcą włączyć ją do swojej diety:
- osoby z cukrzycą – taumatyna to doskonała alternatywa dla cukru, ponieważ można ją bezpiecznie stosować w umiarkowanych ilościach, nie podnosząc poziomu cukru we krwi.
- dbający o zdrowie jamy ustnej – w przeciwieństwie do sacharozy, taumatyna nie sprzyja rozwojowi próchnicy, co czyni ją przyjaznym wyborem dla zębów.
- osoby odchudzające się – dzięki niższej kaloryczności i intensywniejszemu efektowi słodzącemu, taumatyna pomaga ograniczyć spożycie kalorii, co wspiera proces redukcji masy ciała.
Przeczytaj również:
Gorczyca biała — działanie, właściwości, stosowanie i ciekawostki Dziurawiec - właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania 10 powodów, dla których warto jeść paprykę Co powinno znaleźć się w Twoim jadłospisie latem? Czy smartwatch przewidzi zaostrzenie się chorób zapalnych jelit?Sprawdź ofertę naszej apteki!
Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki- EFSA Panel on Additives and Products or Substances used in Animal Feed (FEEDAP), Bampidis, V., Azimonti, G., Bastos, M. D. L., Christensen, H., Dusemund, B., … & Radovnikovic, A. (2023). Assessment of the feed additive consisting of thaumatin for all animal species for the renewal of its authorisation (ADISSEO France SAS). EFSA Journal, 21(6), e08077.
- EFSA Panel on Food Additives and Flavourings (FAF), Younes, M., Aquilina, G., Castle, L., Engel, K. H., Fowler, P., … & Vianello, G. (2021). Re‐evaluation of thaumatin (E 957) as food additive. EFSA Journal, 19(11), e06884.
- Świąder K, Waszkiewicz-Robak B, Świderski F. Substancje intensywnie słodzące – korzyści i zagrożenia, Probl Hig Epidemiol 2011, 92(3): 392-396
- Drzewiecka, A. (2016). Charakterystyka użytkowa i właściwości fizykochemiczne naturalnej substancji słodzącej taumatyny. Nauki Inżynierskie i Technologie, (1 (20)).
- Mooradian, A. D. (2024). Sugar or Sweetener?. Southern medical journal, 117(8), 513-516.
- Świąder K, Waszkiewicz-Robak B, Świderski F. Substancje intensywnie słodzące – korzyści i zagrożenia, Probl Hig Epidemiol 2011, 92(3): 392-396
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Inne publikacje
Autor
Jacek Wojtas
Autor
Jacek Wojtas
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Szukasz porady farmaceuty?
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutę
Artykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.