Szukaj
Na początku tygodnia Główny Inspektor Sanitarny, Paweł Grzesiowski, poinformował o wykryciu zmutowanego wirusa polio w warszawskich ściekach. Polio to wysoce zakaźna choroba, mogąca prowadzić do poważnych powikłań. Natychmiast podjęto działania mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa, w tym planowanie dalszych badań w innych lokalizacjach. Co ciekawe przez ostatnie 22 lata Europa była wolna od zakażeń wywoływanych przez dziki wirus poliomyelitis. Jednak przypadki polio nadal występują w Afryce i Azji, dlatego w Polsce kontynuowane są analizy ścieków komunalnych w celu wykrycia obecności wirusa polio. Ostatni przypadek choroby Heinego-Medina w Polsce odnotowano w 1984 roku.
Wirus polio (poliowirus) to patogen należący do rodziny pikornawirusów, który wywołuje poliomyelitis, znaną również jako choroba Heinego-Medina. Atakuje układ nerwowy, a jego najcięższe postacie prowadzą do porażenia mięśni i trwałej niepełnosprawności. Wirus przenosi się głównie drogą fekalno-oralną, przez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami, wodą, jedzeniem lub bezpośrednio z osobą zakażoną.
Infekcja najczęściej przebiega bezobjawowo, ale u około 1% zakażonych wirus dostaje się do centralnego układu nerwowego, powodując ostre zapalenie rdzenia kręgowego. Objawy mogą obejmować gorączkę, ból gardła, bóle głowy, nudności, sztywność karku i bóle kończyn. W ciężkich przypadkach dochodzi do porażenia mięśni oddechowych, co może prowadzić do śmierci. Wirus najczęściej dotyka dzieci poniżej 5. roku życia.
Dzięki szczepieniom liczba przypadków polio znacząco spadła, a większość krajów, w tym Polska, została uznana za wolne od dzikiego poliowirusa. Jednak sporadyczne przypadki zakażeń zmutowanymi szczepami wirusa wciąż mogą występować, szczególnie w regionach o niskim wskaźniku szczepień. Kluczowe znaczenie ma kontynuowanie programów szczepień, analiza ścieków i monitorowanie sytuacji epidemiologicznej.
Kilka dni temu w próbce ścieków komunalnych z Warszawy wykryto obecność wirusa polio typu 2. Choć nie oznacza to bezpośredniego zagrożenia dla ludzi, zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) konieczne jest podjęcie działań zapobiegawczych. Podczas analiz ścieków sporadycznie stwierdza się obecność zmutowanych form wirusa polio. Warto podkreślić, że nie stanowią one zagrożenia dla osób zaszczepionych szczepionką IPV, stosowaną w ramach Światowego Programu Eradykacji Poliomyelitis. Wykryty w ściekach wirus przeszedł liczne mutacje, co sugeruje jego transmisję między ludźmi. Ten szczep nie jest wykorzystywany w produkcji szczepionek (szczepy atenuowane, osłabione). Jest to jednak wariant polio, który może wywołać chorobę Heinego-Medina, na którą dotychczas nie opracowano skutecznego leku.
W odpowiedzi na wykrycie wirusa polio w warszawskich ściekach, Państwowa Inspekcja Sanitarna wdrożyła szereg działań zatwierdzonych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Podjęte kroki obejmują rozszerzenie analiz ścieków na terenie miasta, a także wzmocnienie nadzoru nad przypadkami ostrych porażeń wiotkich u dzieci do 15. roku życia. Przeprowadzono ocenę liczby dzieci, które nie otrzymały szczepienia przeciwko poliomyelitis, i zaktualizowano zapasy szczepionek w magazynach. Placówki medyczne zostały poinformowane o konieczności uzupełnienia szczepień u niezaszczepionych dzieci oraz obowiązku zgłaszania zakaźnych chorób i porażeń wiotkich. Informacje o poliomyelitis opublikowano na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie. Ponadto szkoły zaangażowały się w akcję edukacyjną, przekazując rodzicom przez dzienniki elektroniczne wiadomości o zagrożeniu i potrzebie szczepień.
Polio, zwane również chorobą Heinego-Medina, nagminnym porażeniem dziecięcym lub wirusowym zapaleniem rogów przednich rdzenia, to zakaźna choroba wywołana przez trzy typy wirusa polio (1, 2, 3) należącego do grupy enterowirusów.
Zakażenie następuje najczęściej drogą fekalno-oralną, kiedy wirus dostaje się do organizmu przez usta, na przykład poprzez kontakt z zanieczyszczonymi przedmiotami, żywnością, wodą lub wydzielinami z gardła i kałem. Wirus może również przenosić się drogą kropelkową, poprzez wdychanie cząsteczek zawierających patogen. Okres wylęgania się choroby trwa od 9 do 12 dni.
Przebieg polio różni się w zależności od rodzaju zakażenia i reakcji organizmu. Może być bezobjawowy, łagodny lub ciężki.
Łagodna forma polio objawia się:
Aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych występuje u 1–2% zakażonych i obejmuje:
Postać porażenna, najcięższa forma choroby, dotyka mniej niż 1% chorych. Objawy obejmują:
W najcięższych przypadkach polio prowadzi do trwałej niepełnosprawności lub śmierci. Szczepienia są kluczowym elementem profilaktyki i znacząco zmniejszyły globalną liczbę przypadków tej choroby.
Główny Inspektor Sanitarny, krajowy konsultant ds. chorób zakaźnych oraz krajowy konsultant ds. epidemiologii opublikowali wspólny komunikat w związku z wykryciem wirusa polio w ściekach w Warszawie. Zaznaczono, że nie istnieją skuteczne leki przeciwwirusowe na poliomyelitis, a leczenie ogranicza się wyłącznie do łagodzenia objawów. Eksperci podkreślili kluczową rolę profilaktyki poprzez szczepienia – aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa, konieczne jest osiągnięcie co najmniej 95-procentowego poziomu zaszczepienia dzieci i młodzieży.
Niestety, w 2023 roku odsetek dzieci w Polsce, które ukończyły szczepienia przeciwko polio w trzecim roku życia, wyniósł jedynie 86%. Dlatego skierowano apel do personelu medycznego, rodziców i opiekunów dzieci, które jeszcze nie zostały zaszczepione lub nie ukończyły pełnego cyklu szczepień. Eksperci zachęcają do natychmiastowego uzupełnienia brakujących dawek szczepionki, aby zwiększyć ochronę społeczeństwa przed wirusem.
Prof. Tomasz Dzieciątkowski, wirusolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, uspokaja, że wykrycie wirusa polio w warszawskich ściekach nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia publicznego. Podkreśla, że osoby, które zostały zaszczepione w dzieciństwie i stosują podstawowe zasady higieny, są w pełni chronione przed zakażeniem.
Ekspert zaznacza, że w Polsce od lat utrzymywany jest wysoki poziom wyszczepienia przeciwko polio, a ryzyko przedostania się wirusa do wody pitnej jest praktycznie znikome. Co więcej, wykryty wirus nie jest tzw. dzikim wariantem, który charakteryzuje się najwyższą zakaźnością.
Prof. Dzieciątkowski przypomina, że ostatnie przypadki zakażeń dzikim szczepem wirusa polio w Polsce miały miejsce w 1984 roku, a od tego czasu nie odnotowano żadnych nowych zakażeń. Wyjaśnia również, że sporadyczne wykrywanie wirusa w ściekach nie jest niczym nowym i podobne sytuacje miały miejsce m.in. w Londynie w 2021 roku oraz kilka lat wcześniej w Nowym Jorku. W obu przypadkach nie doszło do żadnych zakażeń.
Przeczytaj również:
Bezpłatna szczepionka na krztusiec dla kobiet w ciąży. Za darmo w przychodniach POZ Nowa szczepionka na COVID-19 Nuvaxovid ‒ co warto o niej wiedzieć? Kto powienien zaszczepić się na grypę? Szczepionka przeciw grypie Wirus pryszczycy wrócił w Niemczech. Czy jest się czego obawiać? Wirus, który masowo zabija ptaki w WarszawieNie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Autor
Klaudia Kościelecka
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutęArtykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.