Sprawdź nasz poradnik o zdrowiu
Szukaj
Niedobór witaminy D3 u noworodków może mieć poważne konsekwencje dla ich zdrowia psychicznego w przyszłości. Badania przeprowadzone na dużej grupie osób wskazują, że dzieci z niedostatecznym poziomem tej witaminy są bardziej narażone na rozwój zaburzeń takich jak ADHD, schizofrenia czy autyzm.
Szeroko zakrojone badanie naukowe opublikowane na łamach prestiżowego czasopisma „The Lancet Psychiatry” objęło aż 71 793 pacjentów. Analiza została przeprowadzona z wykorzystaniem duńskiego zasobu danych iPSYCH2012, który uchodzi za jedno z najlepiej udokumentowanych źródeł informacji medycznych w Europie. Dzięki rutynowemu pobieraniu kilku kropli krwi z pięty każdego noworodka w Danii – już w pierwszych dniach po narodzinach – możliwe było pozyskanie materiału biologicznego, który przez lata przechowywany był w specjalistycznym biobanku.
Zebrane dane obejmowały osoby urodzone w latach 1981–2005, a łączna liczba analizowanych przypadków wyniosła 88 764. Spośród nich u ponad 71 tys. dzieci i młodych dorosłych – w tym 53% chłopców i 47% dziewcząt – rozpoznano jedno z sześciu najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. W badanej grupie odnotowano:
ponad 24 000 przypadków depresji,
blisko 2 000 diagnoz choroby afektywnej dwubiegunowej,
ponad 3 500 zachorowań na schizofrenię,
ponad 18 000 dzieci z ADHD,
ponad 16 000 przypadków zaburzeń ze spektrum autyzmu,
ponad 3 600 osób z anoreksją.
Tak szeroko zakrojona analiza umożliwiła badaczom powiązanie między poziomem witaminy D3 u noworodków a zwiększonym ryzykiem rozwoju niektórych chorób psychicznych, wskazując na możliwe zależności między niedoborem tej substancji a stanem zdrowia psychicznego w późniejszych etapach życia.
W trakcie badania naukowcy dokonali analizy próbek krwi noworodków, koncentrując się na oznaczeniu poziomu dwóch kluczowych biomarkerów:
25-hydroksywitaminy D (25(OH)D) – będącej najważniejszym wskaźnikiem określającym ilość witaminy D w organizmie,
białka wiążącego witaminę D (DBP) – które odgrywa istotną rolę w transporcie oraz biodostępności witaminy D w tkankach.
Dodatkowo, by zwiększyć dokładność analizy, badacze uwzględnili dane genetyczne uczestników. Przeprowadzili analizę wariantów genów odpowiedzialnych za metabolizm witaminy D, co pozwoliło odróżnić wpływ czynników genetycznych od samego stężenia witaminy w surowicy.
Jako grupa odniesienia posłużyło losowo wyselekcjonowane 30 000 osób z populacji ogólnej, u których nie występowały diagnozy dotyczące wyżej wymienionych zaburzeń psychicznych. Porównanie danych pomiędzy grupą badaną a kontrolną pozwoliło wyciągnąć bardziej wiarygodne wnioski na temat potencjalnego związku między niedoborem witaminy D a ryzykiem rozwoju takich schorzeń jak ADHD, autyzm czy schizofrenia.
Przeprowadzona analiza ujawniła istotną korelację pomiędzy niskim poziomem witaminy D u noworodków a wyższym prawdopodobieństwem wystąpienia określonych zaburzeń psychicznych w dzieciństwie oraz na wczesnym etapie dorosłości. Ryzyko rozwoju tych schorzeń wzrastało w sposób znaczący:
ryzyko schizofrenii zwiększało się o około 44%,
ryzyko ADHD było wyższe o blisko 34%,
ryzyko autyzmu wzrastało o około 24%.
Uzyskane wyniki wskazują, że niedobór witaminy D we wczesnym okresie życia może stanowić czynnik sprzyjający rozwojowi poważnych zaburzeń neurorozwojowych, co podkreśla znaczenie utrzymania prawidłowego poziomu tej substancji od pierwszych dni życia.
Zgodnie z ustaleniami badaczy, witamina D odgrywa istotną rolę w procesie rozwoju mózgu, zwłaszcza w okresie płodowym i niemowlęcym. Niestety, jej niedobór u kobiet w ciąży pozostaje zjawiskiem powszechnym na całym świecie. Właśnie dlatego suplementacja witaminy D w ciąży oraz w pierwszych miesiącach życia dziecka może mieć kluczowe znaczenie w kontekście profilaktyki określonych zaburzeń neurorozwojowych.
Podobnie jak kwas foliowy, który zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej, takich jak rozszczep kręgosłupa, tak również witamina D może pełnić funkcję ochronną, ograniczając ryzyko rozwoju zaburzeń psychicznych.
Warto podkreślić, że noworodek nie wytwarza własnej witaminy D, a jego poziom tej substancji po urodzeniu zależy bezpośrednio od stanu matki. Jeśli ciężarna kobieta zmaga się z niedoborem witaminy D, dziecko również przychodzi na świat z obniżonym stężeniem tej witaminy.
Według szacunków naukowców, zapewnienie optymalnego poziomu witaminy D u noworodków mogłoby zapobiec:
15% przypadków schizofrenii,
9% przypadków ADHD,
5% przypadków autyzmu – przynajmniej w odniesieniu do populacji duńskiej.
Suplementacja witaminy D w ciąży jest istotnym elementem profilaktyki zdrowotnej, szczególnie w kontekście prawidłowego rozwoju płodu. Zgodnie z wytycznymi opublikowanymi przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP) w 2020 roku, każda kobieta będąca w ciąży powinna przyjmować witaminę D w ilości minimum 1500–2000 IU dziennie.
Ostateczna dawka powinna być jednak ustalana indywidualnie, z uwzględnieniem takich czynników jak masa ciała, stan zdrowia, historia chorób oraz aktualny poziom 25(OH)D we krwi. Eksperci zalecają, aby ciężarne utrzymywały poziom witaminy D3 we krwi na poziomie co najmniej 30 ng/ml, a optymalnie w granicach 40–60 ng/ml, co może mieć znaczenie dla rozwoju układu nerwowego oraz układu kostnego dziecka.
W sytuacji, gdy u kobiety ciężarnej zostanie stwierdzony niedobór witaminy D, lekarz może zalecić wyższą dawkę – nawet do 4000 IU dziennie. Co istotne, suplementacja witaminy D w ciąży powinna być kontynuowana przez cały rok, także w sezonie letnim, ponieważ naturalna synteza skórna witaminy D często nie pokrywa zapotrzebowania organizmu – nawet przy regularnej ekspozycji na słońce.
Przeczytaj również:
Wysiękowe zapalenie ucha u dziecka. Objawy, przyczyny i leczenie 10 powodów, dla których warto jeść paprykę Zespół Sandifera u dziecka: co to, jakie są jego objawy i sposoby leczenia Próchnica butelkowa u niemowląt - na czym polega i jak ją leczyć? Ile kalorii ma pączek? Ile trzeba ćwiczyć, żeby go spalić?Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutęArtykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.