Przepuklina u dzieci i niemowląt - przyczyny, rodzaje oraz sposoby leczenia

Przepuklina u niemowląt i dzieci to dość powszechne schorzenie, które zazwyczaj nie jest powodem do obaw i nie niesie za sobą poważnych konsekwencji zdrowotnych, z wyjątkiem wrodzonej przepukliny przeponowej. Rozpoznanie przepukliny u dzieci i niemowląt jest łatwe i rodzice, którzy wiedzą, jak wygląda przepuklina u dzieci, nie będą mieli z tym problemów. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia, czym jest przepuklina – co to za choroba i jakie są jej objawy.

Przepuklina – co to za choroba?

Przepuklina to schorzenie wynikające z zaburzenia struktury ścian jamy brzusznej, które prowadzi do wypięcia narządów wewnętrznych. Może mieć charakter wrodzony lub nabyty, a najczęściej dotyka niemowląt i dzieci. W wyniku przemieszczenia się struktur jamy brzusznej przez osłabioną ścianę na zewnątrz tworzy się miękki, niebolesny guzek pod skórą.

Ogólne objawy przepukliny

Przepuklina najczęściej objawia się wyczuwalnym guzkiem, który staje się bardziej widoczny, gdy dziecko płacze lub napina brzuch. W wielu przypadkach guz zanika, gdy maluch odpoczywa. Przepuklina rzadko powoduje ból, choć czasami może wywoływać lekkie uczucie dyskomfortu. Najłatwiej zauważyć ją u niemowląt, ponieważ ich tkanki są bardziej delikatne niż u starszych dzieci czy dorosłych. Obserwacja guza i sprawdzanie, czy znika w spoczynku, pomaga w prawidłowym rozpoznaniu przepukliny.

Przepuklina u niemowląt i dzieci – rodzaje

Rodzaje przepukliny obejmują przepuklinę pępkową, udową i pachwinową. Przepuklina pępkowa u dziecka zlokalizowana jest w okolicy pępka, gdzie może pojawić się wypukłość podczas napinania się dziecka. Przepuklina udowa umiejscowiona jest w górnej części uda i może być widoczna podczas płaczu. Przepuklina pachwinowa występuje w okolicy pachwiny, co może prowadzić do widocznego guza. Najbardziej poważnym i jednocześnie rzadkim rodzajem przepukliny, jest wrodzona przepuklina przeponowa. Każdy rodzaj przepukliny wymaga indywidualnego podejścia diagnostycznego i leczniczego.

Jak wygląda przepuklina u dzieci?

U dzieci przepuklina najczęściej objawia się jako miękki guzek w okolicy pępka lub pachwiny. Zazwyczaj nie boli, ale staje się bardziej widoczna, gdy dziecko się napina lub płacze. Czasami możliwe jest delikatne wciśnięcie guza, dzięki czemu zawartość worka przepuklinowego wraca na miejsce. Wrodzone przepukliny pachwinowe, zwłaszcza te skośne, najczęściej wymagają zabiegu chirurgicznego. Przepukliny pępkowe często same się zamykają, jednak jeśli nie ustępują do około 3.–7. roku życia, również mogą wymagać operacji. Zabieg polega na zamknięciu otworu przepuklinowego i zespoleniu mięśni brzucha.

Jak wygląda rozpoznanie przepukliny u dzieci i niemowląt?

Rozpoznanie przepukliny u dzieci i niemowląt wymaga dokładnej obserwacji objawów oraz, w niektórych przypadkach, potwierdzenia przez lekarza. Poniżej przedstawiamy, jak wygląda proces rozpoznawania tej dolegliwości:

1. Obserwacja objawów: Rodzice powinni być świadomi charakterystycznych objawów przepukliny, takich jak widoczny guzek, który może stawać się bardziej zauważalny podczas płaczu lub napinania się dziecka. Obecność wypukłości w określonych obszarach, takich jak pępek, udo czy pachwina, może sugerować możliwość przepukliny.
2. Badanie fizyczne przez lekarza: Profesjonalna ocena lekarza pozwala zazwyczaj na postawienie jednoznacznej diagnozy. Podczas rutynowego badania fizykalnego pediatra może zauważyć objawy przepukliny i dokładnie ocenić ich charakter. Lekarz sprawdzi, czy guzek jest zauważalny, jak reaguje na napinanie mięśni lub płacz dziecka.
3. Dodatkowe badania diagnostyczne: W większości przypadków przepukliny są diagnozowane na podstawie badania fizycznego. Jednak w niektórych sytuacjach lekarz może zalecić dodatkowe badania, takie jak ultrasonografia, aby potwierdzić rodzaj przepukliny i ocenić jej rozmiar oraz wpływ na otaczające struktury.
4. Konsultacja z chirurgiem dziecięcym: W przypadku potwierdzenia przepukliny lub wątpliwości co do dalszego postępowania, lekarz może skierować dziecko na konsultację z chirurgiem dziecięcym. Chirurg dokładnie oceni, czy i w jaki sposób przepuklina powinna być leczona, czy to poprzez obserwację, czy może wymaga interwencji chirurgicznej.
   Wszystkie decyzje dotyczące rozpoznania i leczenia przepukliny powinny być podejmowane w porozumieniu z lekarzem, a regularne wizyty kontrolne są bardzo ważne w monitorowaniu postępu i dostosowywaniu planu leczenia do potrzeb konkretnej sytuacji.

Przepuklina pępkowa u dziecka

Przepuklina pępkowa to jedna z najczęstszych postaci przepukliny u niemowląt i małych dzieci. Jest to stan, w którym fragment jelita przedostaje się przez niewygojone jeszcze miejsce w mięśniach brzucha w okolicy pępka. Chociaż pępkowa przepuklina u dziecka jest zazwyczaj łagodna i samoistnie zanika w ciągu pierwszych kilku lat życia dziecka, zawsze warto skonsultować się z pediatrą w celu potwierdzenia diagnozy i ustalenia optymalnego planu postępowania.

Przepuklina pępkowa u dziecka – objawy

Zazwyczaj rodzice są w stanie sami dostrzec, czy pojawiła się przepuklina pępkowa u dziecka. Objawy są łatwe do zauważenia, a charakterystycznym symptomem jest obecność miękkiego i elastycznego guzka w okolicy pępka, który staje się bardziej widoczny podczas napinania się dziecka, płaczu lub podczas wykonywania pewnych czynności fizycznych. Guzek ten może być bezbolesny i zazwyczaj zanika, gdy dziecko się uspokoi.

Przepuklina pępkowa u dziecka – leczenie domowe

W aptekach internetowych, takich jak apteka Codzienna dostępne są plastry na przepuklinę pępkową dla dzieci. To praktyczne rozwiązanie, które umożliwia skuteczne i wygodne leczenie przepukliny u niemowląt. Wykonane są z tkaniny o dużej przepuszczalności powietrza, zapewniając komfort noszenia. Warstwa kleju z syntetycznego kauczuku, przyjaznego dla delikatnej skóry niemowląt, pozwala na bezpieczne stosowanie. Te plastry pomogą rodzicom poszukujących skutecznego i bezpiecznego sposobu na zachowawcze leczenie przepukliny u swoich najmłodszych pociech.

Przepuklina pachwinowa u dzieci

Przepuklina pachwinowa jest dość częsta u niemowląt i małych dzieci. Powstaje, gdy fragment jelita przedostaje się przez kanał pachwinowy, co powoduje pojawienie się miękkiego guzka w okolicy pachwiny. Guzek staje się bardziej widoczny, gdy dziecko płacze, napina mięśnie lub wykonuje ruchy. Warto w takim przypadku skonsultować się z lekarzem – niektóre przepukliny wymagają zabiegu chirurgicznego. Chirurg dziecięcy oceni wielkość przepukliny, jej wpływ na pobliskie struktury i zdecyduje o najlepszej metodzie leczenia.

Wrodzona przepuklina przeponowa u dzieci

Wrodzona przepuklina przeponowa to rzadka wada, w której narządy jamy brzusznej przemieszczają się do klatki piersiowej przez otwór w przeponie. Może to utrudniać oddychanie i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Objawy obejmują duszności, sinienie ust i paznokci. Leczenie polega najczęściej na operacji i wymaga współpracy chirurga dziecięcego z neonatologiem. Dzieci z tym schorzeniem potrzebują intensywnej opieki tuż po narodzinach. Szybka diagnoza i podjęcie leczenia znacząco poprawiają rokowania.

Jak często występuje przepuklina przeponowa?

Występuje u około 1 na 4000 noworodków. Choć jest to rzadka wada, jej konsekwencje są poważne i wymagają specjalistycznej opieki medycznej.

Jakie są szanse na przeżycie noworodka?

Przepuklina przeponowa to wada wrodzona o bardzo poważnym rokowaniu, a śmiertelność związana z nią wynosi od 50% do 90%. Szanse na przeżycie zależą przede wszystkim od objętości płuc, która umożliwi noworodkowi oddychanie po urodzeniu. Badanie ultrasonograficzne w ciąży pozwala na ocenę objętości płuc i oszacowanie prognoz przeżywalności.

Na czym polega operacyjne leczenie wewnątrzmaciczne?

Operacja endoskopowej okluzji tchawicy płodu, polega na wprowadzeniu do dróg oddechowych płodu, czyli tchawicy, balonu o średnicy około 2 cm. Balon ten zatyka ujście dróg oddechowych, co skutkuje powiększeniem objętości tkanki płucnej. Istnieją badania naukowe potwierdzające, że ta operacja może w niektórych przypadkach znacznie poprawić szanse przeżycia noworodków, nawet podwajając je (na przykład z 15% do 30%). To innowacyjne podejście chirurgiczne jest stosowane w sytuacjach, w których istnieje ryzyko niewydolności płuc dziecka po urodzeniu.

Do jakiego lekarza zgłosić się z przepukliną u dziecka?

Jeżeli zauważysz u swojego dziecka guzek w okolicy brzucha, pachwiny czy pępka, warto nie zwlekać z wizytą u lekarza. Pierwszym krokiem jest zazwyczaj pediatra lub lekarz rodzinny. Podczas badania oceni on wygląd i wielkość guzka oraz sprawdzi, jak zachowuje się przy napięciu mięśni czy płaczu dziecka. Na tej podstawie lekarz może postawić wstępne rozpoznanie i zdecydować, jakie kolejne kroki będą potrzebne.

Jeżeli przepuklina zostanie potwierdzona, pediatra najczęściej kieruje dziecko do chirurga dziecięcego. To specjalista, który ocenia, czy konieczna jest operacja, czy wystarczy obserwacja. W niektórych przypadkach, szczególnie przy większych przepuklinach lub skomplikowanych sytuacjach, konsultacja z chirurgiem ogólnym lub chirurgiem plastycznym także może być potrzebna. Najważniejsze jest, aby dziecko było pod opieką doświadczonego zespołu, który dobierze leczenie odpowiednie do wieku i stanu zdrowia malucha.

Przepuklina u dziecka jeszcze nienarodzonego

Jeżeli istnieje podejrzenie przepukliny u płodu, wskazana jest konsultacja z lekarzem zajmującym się medycyną prenatalną – np. perinatologiem, ginekologiem-położnikiem lub neonatologiem. Specjalista może zlecić badania prenatalne, takie jak USG, aby dokładnie sprawdzić strukturę anatomiczną dziecka i potwierdzić obecność przepukliny. W razie wykrycia innych wad rozwojowych lekarz może zalecić dodatkowe testy diagnostyczne.

Jak wygląda leczenie przepukliny u dzieci?

Sposób leczenia zależy od rodzaju przepukliny, jej wielkości, objawów oraz wieku i stanu zdrowia dziecka. Małe przepukliny pępkowe, które nie powodują żadnego dyskomfortu, najczęściej nie wymagają operacji – wystarczy regularna obserwacja. W wielu przypadkach guzek samoczynnie znika w ciągu kilku pierwszych lat życia.

W sytuacjach, gdy przepuklina jest większa, bolesna lub dotyczy pachwiny albo występują inne powikłania, konieczna jest operacja. Zabieg przepukliny u dzieci jest zazwyczaj prosty i często można go przeprowadzić w trybie ambulatoryjnym, bez długiej hospitalizacji.

Podsumowanie

Wiesz już, jak wygląda przepuklina pachwinowa u dzieci oraz przepuklina pępkowa i przeponowa. Jeśli zauważysz charakterystyczne objawy, nie zwlekaj z konsultacją lekarską. Pediatra oceni stan Twojego dziecka oraz zaplanuje dalsze leczenie. Bez obaw, ta przypadłość zazwyczaj ustępuje samoistnie, a w większości przypadków wymagających leczenia – przebiega ono nieinwazyjnie.