Świnka – przyczyny, objawy, leczenie i powikłania

Świnka – obok ospy, odry i różyczki – należy do najpopularniejszych chorób zakaźnych u dzieci. Dzięki wprowadzeniu w Polsce obowiązkowych szczepień w 2004 roku, odsetek chorych maleje i dziś utrzymuje się na poziomie około 1500-2000 rocznie. Zobacz, jakie są objawy świnki. Dowiedz się także, czy świnka jest groźna. Sprawdź, jak się choruje na świnkę i jak można złagodzić dolegliwości, które wywołuje.

Świnka – choroba zakaźna

Świnka to choroba, nazywana też nagminnym zapaleniem przyusznic, wywołana przez paramyksowirusy. Infekcja jest przenoszona poprzez kontakt z zakażoną wydzieliną z gardła lub z nosa, a także drogą kropelkową. Do zakażenia może dojść np. podczas kaszlu czy kichania chorej osoby. Wirus dostaje się do organizmu poprzez jamę ustną, a następnie po namnożeniu przedostaje się z krwią do narządów. Pierwsze objawy świnki pojawiają się około 17 dni po zakażeniu.

Świnka znajduje się wśród najpopularniejszych chorób zakaźnych u dzieci. Dorośli rzadko zapadają na tę chorobę, m.in. dlatego, że przeszli tę chorobę już wcześniej, a jedno zachorowanie uodparnia na świnkę.

Co ciekawe, niektórzy pacjenci mogą chorować bezobjawowo albo mieć bardzo łagodne symptomy. Nie zmienia to jednak faktu, że nadal stanowią źródło zakażenia dla innych osób i powinni odseparować się od tych nieuodpornionych na wirusa świnki. Ryzyko przeniesienia wirusa na ludzi z otoczenia występuje 1-2 dni przed wystąpieniem obrzęku ślinianek oraz do 9 dni po ustąpieniu tej dolegliwości.

Objawy świnki

Wśród najpopularniejszych objawów świnki wymienić należy:

• bolesność i obrzęk jednej lub obu ślinianek,
• gorączkę,
• złe samopoczucie,
• nieżyt górnych dróg oddechowych.

Z powodu zmian w obrębie ślinianek pojawiają się też: utrata apetytu, suchość w jamie ustnej oraz problemy z połykaniem. Nierzadko występują również nudności oraz wymioty, co może sugerować, że śwince zaczęło towarzyszyć zapalenie opon mózgowych. W przypadku chłopców po okresie dojrzewania może też pojawić się bolesność jąder lub jednego jądra.

Zazwyczaj gorączka ustępuje po tygodniu, a obrzęk ślinianek dopiero po kilkunastu dniach.

Leczenie świnki – jak wygląda?

Niestety, jak dotąd nie opracowano skutecznego leku na tę chorobę. Dlatego też leczenie świnki opiera się przede wszystkim na przyjmowaniu preparatów łagodzących objawy, jednak niezwalczających przyczyny. Zakażenie wirusem świnki zmniejsza się poprzez stosowanie leków przeciwbólowych oraz przeciwgorączkowych. Pacjent podczas terapii powinien pozostać w łóżku i wypoczywać, a przy tym dbać o odpowiednie nawodnienie.

W trakcie leczenia pacjent musi odseparować się od innych osób, które nie mają odporności na tę chorobę. Chorzy albo – w przypadku małych dzieci – ich rodzice powinni być wyczuleni na objawy sugerujące powikłania. Wyjątkowo niebezpieczna jest wysoka gorączka utrzymująca się przez długi czas i powinna zostać skonsultowana z lekarzem.

Przechorowanie świnki pozostawia w organizmie trwałą odporność. Dzięki temu pacjent, który raz doświadczył tej choroby, już nigdy więcej na nią nie zachoruje. Co ciekawe, możliwe są jednak powtórne zapalenia ślinianek, których przyczyną jest zakażenie wirusem świnki, ale pojawiają się rzadko i dają łagodne dolegliwości.

Świnka - powikłania

Zacznijmy od tego, jak się choruje na świnkę. Z reguły choroba ma łagodny przebieg, trzeba mieć jednak świadomość powikłań po śwince. Zdaniem dr n. med. Violetty Gołąbek, prof. dr hab. n. med. Teresy Woźniakowskiej-Gęsickiej u 2,5% chorych świnka prowadzi do aseptycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Z reguły poważniejsze powikłania występują u chłopców niż u dziewczynek. Świnka to nierzadko również przyczyna bezpłodności, głuchoty, zapalenia stawów oraz zapalenia mięśnia sercowego. Trzeba pamiętać, że świnka to choroba, która może być niebezpieczna również dla kobiet, które znacznie częściej niż mężczyźni cierpią z powodu powikłania w postaci zapalenia trzustki. Później ta dolegliwość może być przyczyną wystąpienia cukrzycy.

Świnka jest szczególnie niebezpieczna dla ciężarnych, które nie chorowały na nią wcześniej. W przypadku, gdy choroba pojawi się w pierwszych 12 tygodniach istnieje ryzyko zakażenia płodu i poronienia. W grupie ryzyka, jeśli chodzi o powikłania, są również pacjenci po przeszczepach narządów, np. nerek, które przyjmują leki immunosupresyjne.

Szczepionka na świnkę - profilaktyka w walce z chorobą

Według dra hab. n. med. Ernesta Kuchara na świnkę chorują praktycznie wszyscy niezaszczepieni.

Aby uchronić się przed niebezpiecznymi dla zdrowia powikłaniami, niezbędne jest przyjęcie szczepionki na świnkę. Zgodnie z kalendarzem szczepień podaje się ją w dwóch dawkach: najpierw między 13 a 15 miesiącem życia, a potem około 6 roku życia.

Preparat przeciwko śwince należy przyjąć w szczepionce MMR, czyli tzw. w szczepionce skojarzonej. To środek, który zawiera wirusy trzech chorób – odry, świnki i różyczki. Dzięki temu jego przyjęcie zwiększa odporność na patogeny wskazanych chorób. Zmniejsza ryzyko zachorowania, a w razie choroby sprawia, że jej objawy są znacznie łagodniejsze.

Przed wprowadzeniem w 2004 roku obowiązku szczepień w Polsce, epidemie wskazanych chorób wybuchały co 3-4 lata. Dziś poziom zachorowań – według danych rządowych – oscyluje na poziomie 1500-2000 przypadków rocznie.

Apteka Codzienna to apteka internetowa, w której znajdziesz szczepionki na świnkę, ale też szczepionki na świnkę skojarzone ze szczepionkami na takie wirusy jak, m.in. na te powodujące odrę oraz różyczkę. Dzięki temu jednym zastrzykiem można podać preparat zabezpieczający przed trzema wirusami.

Świnka to choroba zakaźna wywołana przez paramyksowirusy, na którą nie wynaleziono jeszcze leku. Jest szczególnie niebezpieczna dla chłopców. Powikłania po śwince mogą doprowadzić do bezpłodności, głuchoty czy zapalenia mięśnia sercowego. Jednak stosowanie szczepień ochronnych może znacznie złagodzić przebieg choroby, a nawet sprawić, że nie wystąpi. Jednorazowe zachorowanie na świnkę pozostawia trwałą odporność i powoduje, że dolegliwość nie powinna nigdy już więcej wystąpić.