Zamów i otrzymaj Inpostem w ciągu 2 dni
Szybka dostawa z 
Szukaj
Szybkie i najważniejsze informacje na temat nadczynności tarczycy
Czym jest nadczynność tarczycy?
Nadczynność tarczycy (hipertyreoza) to stan chorobowy, w którym tarczyca produkuje nadmierną ilość hormonów tarczycowych – tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Hormony te odgrywają kluczową rolę w regulacji metabolizmu, a ich nadmiar prowadzi do przyspieszenia procesów metabolicznych w organizmie. Objawy nadczynności tarczycy mogą obejmować m.in. nagłą utratę masy ciała, nadmierne pocenie się, przyspieszoną akcję serca, nerwowość, drżenie rąk czy nietolerancję ciepła. To jedna z najczęstszych chorób endokrynologicznych, występująca u około 1–2% dorosłych w Polsce. Najczęściej dotyka kobiety w wieku 20–40 lat, natomiast u dzieci pojawia się sporadycznie.
Co jest główną przyczyną nadczynności?
Wśród najczęstszych przyczyn nadczynności tarczycy w Polsce wyróżnia się:
- chorobę Gravesa i Basedowa - choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której własne przeciwciała pobudzają tarczycę do produkcji hormonów,
- guzki tarczycy - należą do nich:
-
- wole guzkowe nadczynne (toksyczne),
- guz autonomiczny tarczycy.
Do rzadszych przyczyn nadczynności tarczycy należą:
- podostre zapalenie tarczycy - choroba związana z przebytą wcześniej infekcją wirusową,
- poporodowe zapalenie tarczycy,
- polekowa nadczynność tarczycy.
Objawy nadczynności tarczycy
Objawy dotyczą wszystkich układów i narządów i są przede wszystkim związane z przyspieszeniem metabolizmu przez nadmiar hormonów tarczycy:
- objawy ogólne: utrata masy ciała (często pomimo dobrego apetytu), osłabienie, nietolerancja ciepła,
- zmiany w układzie nerwowym: niepokój, drażliwość, pobudzenie psychoruchowe, trudności w skupieniu uwagi, bezsenność,
- zmiany oczne: wytrzeszcz, podwójne widzenie, obrzęk i zaczerwienienie powiek lub spojówek (typowe dla choroby Gravesa i Basedowa),
- zmiany skórne: wzmożona potliwość i przekrwienie skóry (skóra ciepła, różowa, wilgotna, nadmiernie gładka) łatwo wypadające, cienkie i łamliwe włosy, cienkie i łamliwe paznokcie,
- zmiany w układzie ruchu: zmniejszenie masy i siły mięśniowej,
- zmiany w obrębie szyi: niekiedy powiększenie obwodu szyi, uczucie ucisku,
- zmiany w układzie oddechowym: duszność,
- zmiany w układzie krążenia: kołatanie serca, napadowe migotanie przedsionków tachykardia (szybkie bicie serca), nadciśnienie skurczowe i zwiększenie amplitudy ciśnienia tętniczego, głośne tony serca,
- zmiany w układzie pokarmowym: częste wypróżnienia lub biegunka w następstwie przyspieszonego opróżniania żołądka i szybkiego pasażu jelitowego, zwiększenie łaknienia, które zazwyczaj nie kompensuje nasilenia katabolizmu - stąd ubytek masy ciała, u starszych osób możliwe pogorszenie łaknienia,
- zmiany w układzie rozrodczym: czasami zmniejszenie libido, zwykle skąpe miesiączki, choć regularne, u mężczyzn niekiedy zaburzenia wzwodu, ginekomastia.
Rozpoznanie nadczynności tarczycy
Podobnie jak w niedoczynności tarczycy, pacjent powinien zgłosić się do lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu badania lekarskiego zdecyduje, czy konieczne jest wykonanie badania TSH. Jeżeli uzyskany wynik TSH będzie nieprawidłowy (poniżej górnej granicy normy), konieczny jest pomiar stężenia wolnej tyroksyny (fT4). Nadczynność tarczycy diagnozuje się, gdy niskie stężenie TSH występuje razem z podwyższonym poziomem fT4 i/lub fT3 w surowicy.
Po stwierdzeniu nadczynności tarczycy lekarz ustala jej przyczynę, co jest ważne dla doboru leczenia, zlecając odpowiednie badania:
- USG tarczycy: pozwala wykryć zmiany ogniskowe w przypadku wola guzkowego lub obniżoną echogeniczność w chorobie Gravesa-Basedowa,
- przeciwciała przeciwtarczycowe: szczególnie przeciwciała TRAb (przeciwko receptorowi TSH – anty-TSHR), których podwyższony poziom wskazuje na chorobę Gravesa-Basedowa,
- biopsja cienkoigłowa (BACC): wykonywana, gdy w tarczycy wykryto zmiany ogniskowe (np. guzki).
Leczenie nadczynności tarczycy
Leczenie nadczynności tarczycy zależy od jej przyczyny, nasilenia oraz stanu pacjenta. Zazwyczaj rozpoczyna się od farmakologicznego leczenia nadczynności tarczycy lekami przeciwtarczycowymi, takich jak tiamazol i propylotiouracyl. Ograniczają one produkcję hormonów tarczycy. Efekt działania tych leków pojawia się po około 2–4 tygodniach terapii, a dawkę początkową dobiera lekarz indywidualnie. Często dodatkowo stosuje się ß-blokery, np. propranolol, które pomagają łagodzić objawy, takie jak drżenie rąk czy kołatanie serca, choć nie wpływają bezpośrednio na poziom hormonów tarczycy. W przypadku nieskuteczności farmakoterapii lub innych wskazań stosuje się terapię jodem promieniotwórczym albo leczenie operacyjne. Wybór metody leczenia jest ustalany indywidualnie. Należy pamiętać, że nieleczona nadczynność tarczycy może prowadzić do poważnych powikłań, w tym przełomu tarczycowego, który jest stanem zagrożenia życia, dlatego ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarskich i regularne kontrole.
Przeczytaj również:
Wytrzeszcz oczu: przyczyny, objawy, leczenie Niedoczynność tarczycy – objawy. Czym może grozić nieleczona niedoczynność? Styczeń miesiącem świadomości chorób tarczycy Tężyczka ‒ co należy o niej wiedzieć? Jak niedoczynność tarczycy wpływa na rozwój ciąży?Sprawdź ofertę naszej apteki!
Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki
lekarz
Karolina
Tracz
O Autorze
Inne publikacje
Wytrzeszcz oczu: przyczyny, objawy, leczenie
Autor
Natalia Młynek
Niedoczynność tarczycy – objawy. Czym może grozić nieleczona niedoczynność?
Autor
Karolina Tracz
Styczeń miesiącem świadomości chorób tarczycy
Autor
Karolina Tracz
Tężyczka ‒ co należy o niej wiedzieć?
Autor
Klaudia Kościelecka
Jak niedoczynność tarczycy wpływa na rozwój ciąży?
Autor
Natalia Młynek
Szukasz porady farmaceuty?
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutę
Artykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.