IBS – czym jest zespół jelita drażliwego i jak sobie z nim radzić?

Zastanawiasz się, co powoduje zespół jelita drażliwego? Może masz niepokojące objawy i zastanawiasz się, co na IBS może pomóc? Czy IBS można wyleczyć? Ta przypadłość jest przyczyną wielu przykrych dolegliwości, dlatego często szukamy pomocy i odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Dowiedz się, co to IBS oraz jak leczyć zespół jelita drażliwego.

Co to IBS? Charakterystyka i rodzaje choroby

Zespół jelita drażliwego, czyli IBS – czym jest i co powoduje tę chorobę? IBS jest przewlekłym zaburzeniem czynnościowym układu pokarmowego, którego przyczyny nie są w pełni zrozumiałe. Chociaż jest często mylony z innymi chorobami jelit, ma swoją unikalną charakterystykę. Schorzenie to jest kategoryzowane na podstawie dominujących objawów jelitowych, głównie rodzaju nieprawidłowości w wypróżnieniach. Najbardziej znane kryteria diagnostyczne stosowane w celu klasyfikacji IBS to kryteria rzymskie IV. Według nich IBS jest klasyfikowany w następujący sposób:

IBS z zaparciami (IBS-C):

• U pacjentów dominuje uczucie zaparć.
• Wypróżnienia są twarde, nieregularne i często trudne do przeprowadzenia.

IBS z biegunką (IBS-D):

• U pacjentów dominuje biegunka.
• Wypróżnienia są luźne i częste, a często towarzyszy im pilna potrzeba korzystania z toalety.

Mieszany IBS (IBS-M):

• Pacjenci doświadczają zarówno zaparć, jak i biegunek, bez dominacji jednego typu objawów nad drugim.

IBS nieklasyfikowany (IBS-U):

• U pacjentów występują objawy IBS, które nie pasują do żadnej z powyższych kategorii.

Na czym polega zaburzenie czynnościowe układu pokarmowego?

Jest to zaburzenie, w którym układ pokarmowy nie działa prawidłowo, ale nie ma widocznych zmian w strukturze narządów. To oznacza, że objawy IBS nie są spowodowane widocznymi uszkodzeniami czy zmianami, ale raczej niewłaściwym działaniem układu pokarmowego.

Zespół jelita drażliwego – przyczyny

Czym jest spowodowany zespół jelita drażliwego? Choć dokładne przyczyny IBS są tematem badań i debat naukowców, wiemy o kilku czynnikach, które mogą wywoływać lub nasilać objawy tego schorzenia. Zastanawiając się nad przyczynami, warto zastanowić się nad własnym stylem życia i nawykami żywieniowymi. Czy w twoim życiu pojawiły się niedawno jakieś zmiany, które mogłyby wpłynąć na twoje jelita? Niekiedy spożycie konkretnych produktów spożywczych może prowadzić do nasilenia objawów. Najczęstszymi „winowajcami” są produkty mleczne, tłuste jedzenie, niektóre owoce czy warzywa oraz napoje gazowane. Najczęściej jednak bezpośrednią przyczyną są zaburzenia w komunikacji na osi jelito-mózg.

Co powoduje zespół jelita drażliwego? IBS a oś jelito-mózg

Zespół jelita drażliwego (IBS) to choroba, która wykracza poza same jelita. Coraz częściej naukowcy zwracają uwagę na połączenie między układem pokarmowym a układem nerwowym, nazywając to osią jelito-mózg. Ale co to dokładnie oznacza i jak wpływa na IBS? Przyjrzyjmy się bliżej tej koncepcji. Oś jelito-mózg opisuje dwukierunkową komunikację między jelitami a mózgiem. Komunikacja ta odbywa się za pośrednictwem sygnałów nerwowych, hormonalnych i immunologicznych. Co powoduje zaburzenia w tej komunikacji?

• Zmienność mikrobioty jelitowej – dysbioza, czyli zmiana w składzie bakterii jelitowych, może wpływać na oś jelito-mózg, prowadząc do objawów takich jak ból i dyskomfort.
• Odpowiedź na stres – napięcie nerwowe może wpływać zarówno na funkcjonowanie jelit, jak i mózgu.
• Procesy zapalne – w niektórych przypadkach IBS może być związany z przebytymi infekcjami i procesami zapalnymi toczącymi się w obrębie układu pokarmowego.

Poznaj charakterystyczne objawy IBS

Objawy IBS mogą być różne i zróżnicowane, ale istnieją pewne charakterystyczne symptomy, które często się pojawiają. Bóle brzucha, wzdęcia, nieregularne wypróżnienia – czy zauważyłeś któreś z tych objawów u siebie? Pamiętaj, że tylko dokładna diagnoza może potwierdzić czy masz IBS. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z lekarzem.

Diagnostyka i leczenie IBS

Zespół jelita drażliwego, chociaż często występujący, bywa trudny do zdiagnozowania i leczenia ze względu na różnorodność objawów oraz ich podobieństwo do innych schorzeń jelitowych. Poniżej przybliżamy, jak przebiega proces diagnostyczny oraz jakie są dostępne metody leczenia IBS.

Metody diagnostyczne

Rozpoznanie IBS często opiera się na wykluczeniu innych chorób. Oto kilka kroków, które lekarz może podjąć w procesie diagnostycznym:

• Wywiad lekarski – lekarz zadaje pytania dotyczące objawów, diety, stylu życia oraz historii medycznej pacjenta.
• Badanie fizykalne – pomaga ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta i wykryć ewentualne nieprawidłowości.
• Kryteria rzymskie – są to specyficzne kryteria diagnostyczne, które pomagają w rozpoznawaniu IBS na podstawie objawów.
• Badania laboratoryjne – mogą obejmować badania krwi, kału czy testy na nietolerancje pokarmowe, aby wykluczyć inne potencjalne przyczyny dolegliwości.
• Kolonoskopia lub sigmoidoskopia – w niektórych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie badań endoskopowych, aby wykluczyć inne choroby jelit.

Jak leczyć zespół jelita drażliwego?

Leczenie IBS jest zindywidualizowane i często wymaga podejścia wielokierunkowego:

• Dostosowanie diety – Dieta LOW FODMAP, która polega na wyeliminowaniu z diety tych produktów, które mają wysoki poziom FODMAP lub dieta eliminacyjna.
• Leki przeciwbólowe i rozkurczowe – mogą być stosowane do łagodzenia bólu brzucha.
• Probiotyki i psychobiotyki – pomagają w regulacji mikroflory jelitowej.
• Leki przeciwbiegunkowe lub przeczyszczające – stosowane są w zależności od dominujących objawów.
• Terapia behawioralna – leczenie IBS za pomocą terapii takich jak terapia poznawczo-behawioralna czy biofeedback mogą pomóc pacjentom radzić sobie ze stresem, który nasila objawy IBS.
• Leki przeciwlękowe lub przeciwdepresyjne – stosowane są w przypadkach, gdy IBS wiąże się z zaburzeniami nastroju.

Co na Zespół Jelita Drażliwego IBS możesz kupić w aptece internetowej?

Chociaż leczenie IBS najlepiej dostosować indywidualnie pod opieką specjalisty, wiele produktów dostępnych w aptece internetowej może pomóc w łagodzeniu objawów. Dla wielu osób z IBS, wsparcie układu trawiennego to nie tylko kwestia łagodzenia objawów, ale też dbania o ogólną równowagę wewnętrzną organizmu. Zespół jelita drażliwego może wpływać na sposób, w jaki organizm przyswaja składniki odżywcze, co sprawia, że odpowiednie suplementy diety i leki mogą odgrywać kluczową rolę w poprawie samopoczucia. Co na IBS możesz kupić bez recepty? Poniżej znajdziesz kilka kategorii produktów dostępnych w aptece Codziennej, które warto rozważyć.

Suplementy diety i leki wspierające układ pokarmowy i zaburzenia trawienia

• Enzymy trawienne – czy niektóre pokarmy powodują u ciebie wzdęcia, ból czy inne objawy IBS? Może to wynikać z niewystarczającej ilości enzymów trawiennych w twoim organizmie. Suplementacja takimi enzymami może pomóc w efektywniejszym trawieniu pokarmów, co przekłada się na mniejsze dolegliwości trawienne.
• Alginiany – to naturalne polimery pochodzące z alg morskich, które tworzą ochronną barierę na błonie śluzowej żołądka i jelit. Dzięki temu chronią przed działaniem drażniących substancji, takich jak nadmiar kwasu żołądkowego.
• Preparaty z błonnikiem – błonnik to składnik roślinny, który poprawia perystaltykę jelit. Dla wielu osób z IBS, którym towarzyszą zaparcia lub nieregularne wypróżnienia, suplementacja błonnikiem, na przykład z nasion lnu czy psyllium, może okazać się pomocna.
• Kwas masłowy – jest to krótkołańcuchowy kwas tłuszczowy, który pomaga w regeneracji błony śluzowej jelita grubego i wykazuje działanie przeciwzapalne. Maślan sodu jest często zalecany na objawy IBS.
• Trimebutyna – jest to lek, który działa regulująco na ruchliwość przewodu pokarmowego. Pomaga w łagodzeniu bólu brzucha, wzdęć i innych objawów IBS poprzez wpływanie na mięśnie jelit.
• Simetykon – to środek, który redukuje napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazów w jelitach, co prowadzi do ich rozpadu. Dzięki temu pomaga w redukcji wzdęć i uczucia pełności.

Preparaty regulujące wypróżnienia

Nieregularne wypróżnienia mogą stanowić duży problem dla osób z IBS. Mogą one prowadzić do dyskomfortu, bólu brzucha, a także innych powiązanych dolegliwości. Na szczęście, dostępne są różne preparaty, które mogą pomóc w regulacji rytmu wypróżnień. Poniżej przedstawiamy niektóre z nich.

Leki przeczyszczające:

• Bisakodyl – jest to lek o działaniu przeczyszczającym, który stymuluje jelita do skurczów, ułatwiając tym samym wypróżnienie. Zalecany jest dla osób, które doświadczają okresowych zaparć.
• Senes – wykorzystywany od wieków jako naturalny środek przeczyszczający, senes działa poprzez podrażnienie błony śluzowej jelit, co prowadzi do zwiększenia ruchliwości jelitowej.

Środki zwiększające objętość stolca:

• Psyllium – jest to naturalny błonnik pochodzący z łusek nasion rośliny o nazwie babka płesznik. Psyllium pochłania wodę w jelitach, co prowadzi do zwiększenia objętości stolca i ułatwia jego przemieszczanie się przez jelito. Jest szczególnie pomocny dla osób z zaparciami, ale również dla tych z biegunką, ponieważ może pomóc w stabilizacji konsystencji stolca.

Środki zmiękczające stolec:

• Dokuzan sodu – jest to środek zmiękczający stolec, który działa poprzez zwiększenie ilości wody w stolcu, co sprawia, że jest on bardziej miękki i łatwiejszy do wypróżnienia.

Osmotyczne środki przeczyszczające:

• Laktuloza lub makrogol – działają poprzez zwiększenie ilości wody w jelitach, co sprawia, że stolec staje się bardziej miękki i łatwiejszy do wypróżnienia. Są one często zalecane dla osób z chronicznymi zaparciami.

Probiotyki i psychobiotyki

Równowaga mikroflory jelitowej mają kardynalny wpływ nie tylko na zdrowie układu pokarmowego, ale również na ogólny stan zdrowia i samopoczucie. Dysbioza, czyli zaburzenie tej równowagi, może być powiązana z wieloma dolegliwościami, w tym z objawami IBS.

• Probiotyki: Preparaty z żywymi kulturami bakterii, które mogą wspierać zdrową mikroflorę jelitową. Przykłady to Lactobacillus, szczególnie Lactobacillus plantarum czy Bifidobacterium.
• Psychobiotyki – to szczepy probiotyków, które wykazują korzystny wpływ na zdrowie psychiczne, co może być szczególnie ważne w kontekście osi jelito-mózg. Zalicza się do nich między innymi Lactobacillus helveticus i Bifidobacterium longum

Leki przeciwbólowe i rozkurczowe

Ból to jeden z najbardziej uciążliwych objawów IBS. Aby go złagodzić, można wypróbować:

• Leki rozkurczowe – takie jak drotaweryna czy hioscyna, pomagają w łagodzeniu skurczów jelit.
• Leki przeciwbólowe – niekiedy paracetamol może być skuteczny w łagodzeniu bólu brzucha związanego z IBS. Unikaj niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), ponieważ mogą one pogorszyć objawy IBS.

Czy zespół jelita drażliwego można wyleczyć?

Zespół jelita drażliwego (IBS) jest zaburzeniem czynnościowym układu pokarmowego, co oznacza, że nie jest to choroba w tradycyjnym rozumieniu tego słowa. Nie ma specyficznych zmian patologicznych, które można by wykryć w badaniach, takich jak kolonoskopia czy badania krwi. Zamiast tego IBS jest zdefiniowany na podstawie zestawu objawów klinicznych. Odpowiedź na pytanie, czy IBS jest uleczalny, nie jest prosta. Chociaż nie ma „lekarstwa” na IBS w sensie całkowitego wyleczenia, wiele osób cierpiących na zespół jelita drażliwego może znacznie poprawić jakość swojego życia dzięki odpowiedniej terapii, dietom i stylowi życia.

Podsumowanie

Zespół jelita drażliwego jest powszechnym, ale często błędnie diagnozowanym schorzeniem. Chociaż nie jest to choroba w tradycyjnym znaczeniu, jej wpływ na jakość życia może być znaczący. Zrozumienie potencjalnych przyczyn tego schorzenia może przybliżyć odpowiedź na to, jak leczyć zespół jelita drażliwego. Współpraca z lekarzem, a czasem także z dietetykiem czy terapeutą, pomoże Ci w zaplanowaniu odpowiednich kroków, dzięki którym zminimalizujesz występowanie nieprzyjemnych dolegliwości.