Zamów i otrzymaj Inpostem w ciągu 2 dni
Szybka dostawa z 
Szukaj
Jak leczyć mokry kaszel u dziecka? Ile trwa?
Mokry kaszel u dziecka, znany również jako kaszel produktywny, często pojawia się w przebiegu infekcji dróg oddechowych. Jest to męcząca dolegliwość, której często towarzyszą inne symptomy, takie jak ból gardła, głowy czy gorączka. Jego głównym celem jest usuwanie nadmiaru śluzu lub flegmy zalegającej w drogach oddechowych, co pomaga w oczyszczaniu organizmu. Aby ułatwić dziecku odkrztuszanie, warto sięgnąć po odpowiednie metody leczenia. Jakie domowe sposoby mogą przynieść ulgę i co zastosować, aby skutecznie zwalczyć mokry kaszel?
Czym jest kaszel?
Kaszel jest sygnałem, że w organizmie dziecka zachodzą nieprawidłowe procesy. Stanowi naturalny mechanizm obronny, który pojawia się w wyniku podrażnienia receptorów kaszlowych zlokalizowanych w krtani, tchawicy, oskrzelach i opłucnej. Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje kaszlu: suchy, który nie wiąże się z odkrztuszaniem wydzieliny, oraz mokry, zwany produktywnym, podczas którego dziecko odkrztusza plwocinę. Zrozumienie charakteru kaszlu jest kluczowe dla jego właściwego leczenia.
Charakterystyka mokrego kaszlu
Podział kaszlu na suchy oraz mokry (produktywny) ma kluczowe znaczenie w kontekście doboru odpowiedniego leczenia. Mokry kaszel u dziecka często występuje przy infekcjach układu oddechowego, choć może być również objawem takich schorzeń jak rozstrzenie oskrzeli, mukowiscydoza czy przewlekła obturacyjna choroba płuc. Wydzielina, którą dziecko odkrztusza, jest zazwyczaj gęsta, o zielonkawym lub biało-żółtym zabarwieniu, co może świadczyć o infekcji bakteryjnej. Małe dzieci, które jeszcze nie potrafią efektywnie odkrztuszać śluzu, mogą go połykać, co nierzadko prowadzi do wymiotów.
Przyczyny mokrego kaszlu u dziecka
Mokry kaszel u dziecka najczęściej wynika z infekcji wirusowej lub bakteryjnej, która atakuje górne lub dolne drogi oddechowe. Objaw ten często towarzyszy przeziębieniu, ale może również wskazywać na poważniejsze schorzenia, takie jak grypa, zapalenie oskrzeli, płuc, zatok czy astma. Kaszel produktywny pełni ważną funkcję – pomaga organizmowi usuwać nadmiar wydzieliny z dróg oddechowych. Dlatego nie należy tłumić go za pomocą leków przeciwkaszlowych, chyba że zaleci to lekarz.
W niektórych przypadkach gromadzenie się śluzu w gardle może być wynikiem refluksu żołądkowo-przełykowego, w którym kwaśna treść żołądkowa cofa się do przełyku. Inne możliwe przyczyny to astma, mukowiscydoza, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) lub obecność ciała obcego w drogach oddechowych, które może blokować ich drożność. Każdy przypadek mokrego kaszlu wymagający dłuższego leczenia powinien zostać skonsultowany z lekarzem.
Jakie są objawy?
Mokry kaszel u dziecka charakteryzuje się specyficznym, głębokim dźwiękiem przypominającym bulgotanie, co odróżnia go od suchego kaszlu, który jest płytki, napadowy i często opisywany jako „szczekający”. W przypadku kaszlu produktywnego dziecko odkrztusza wydzielinę, czyli flegmę. Jej kolor może sugerować charakter infekcji – żółtawa lub zielonkawa barwa często wskazuje na zakażenie bakteryjne, co może wymagać włączenia antybiotyku przez lekarza.
Mokremu kaszlowi zazwyczaj towarzyszą inne objawy infekcji dróg oddechowych, takie jak gorączka, katar, ból gardła czy ból głowy. W niektórych przypadkach intensywność kaszlu prowadzi do wymiotów, szczególnie u małych dzieci, które nie potrafią skutecznie odkrztuszać zalegającej wydzieliny i połykają ją. Jeśli jednak mokry kaszel występuje bez dodatkowych objawów, takich jak gorączka czy inne symptomy infekcji, może wymagać szczegółowej diagnostyki w celu wykluczenia innych schorzeń.
W leczeniu kaszlu u dzieci
Ambrosol 30 mg/ 5 ml, syrop, 200 ml
18.29 zł
Ile trwa mokry kaszel u dziecka?
Kaszel można podzielić na ostry, trwający do 3 tygodni, oraz przewlekły, który utrzymuje się ponad 3 tygodnie. Jedną z najczęstszych przyczyn długotrwałego mokrego kaszlu jest przewlekłe bakteryjne zapalenie oskrzeli. W takich przypadkach kaszel zwykle ustępuje po 2-4 tygodniach stosowania doustnego antybiotyku. Nieleczone zapalenie oskrzeli może prowadzić do rozstrzeni oskrzeli, czyli trwałych zmian w strukturze dróg oddechowych, co znacznie utrudnia ich prawidłowe funkcjonowanie.
Jeśli kaszel trwa dłużej niż 3 tygodnie po zakończeniu infekcji, konieczna jest konsultacja z lekarzem w celu dalszej diagnostyki. Przewlekły kaszel u dzieci może być także wynikiem nakładania się kolejnych infekcji wirusowych lub bakteryjnych, które obciążają układ oddechowy i utrudniają jego regenerację.
Leczenie kaszlu u dziecka
Mokry kaszel u dzieci spowodowany jest zaleganiem śluzu (flegmy) w drogach oddechowych. W przypadku takiego kaszlu stosuje się leki, które wspomagają odkrztuszanie oraz oczyszczanie dróg oddechowych.
Dostępne środki to m.in.:
- leki wykrztuśne (sekretolityczne), które zwiększają nawodnienie śluzu, zmniejszają jego lepkość i ułatwiają usuwanie wydzieliny. Pomocne są także inhalacje z użyciem soli hipertonicznej (3-7%).
- mukoregulatory, takie jak karbocysteina, które normalizują skład i ilość śluzu, a także działają przeciwzapalnie oraz wspomagają skuteczność antybiotyków. Mogą być stosowane u dzieci powyżej 2. roku życia.
- mukolityki, które zmniejszają gęstość śluzu, co ułatwia jego odkrztuszanie. Do tej grupy należą erdosteina, która skraca czas trwania kaszlu, oraz N-acetylocysteina, która rozrzedza wydzielinę.
- mukokinetyki, które wspierają transport wydzieliny. Bromheksydyna stosowana jest w chorobach przebiegających z nadmiarem śluzu, a ambroksol pomaga w leczeniu zapaleń dróg oddechowych oraz ucha środkowego.
Ważne, aby leki na mokry kaszel nie były podawane na noc, ponieważ mogą nasilać kaszel. Zaleca się także zwiększenie ilości spożywanych płynów, co wspiera rozrzedzenie wydzieliny i jej eliminację.
Objawy, które wymagają pilnej diagnostyki, to m.in.: nagły kaszel z objawami zakrztuszenia (mogący sugerować obecność ciała obcego w drogach oddechowych), kaszel u noworodków, przedłużający się kaszel produktywny trwający ponad 3-4 tygodnie, nasilający się kaszel, obecność krwi w odkrztuszanej wydzielinie, nocne poty, spadek masy ciała, nawracające zapalenia płuc, duszność lub trudności w połykaniu. W takich przypadkach konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem.
Domowe sposoby na mokry kaszel
Zadbaj o prawidłowe nawodnienie
W przypadku mokrego kaszlu niezwykle ważne jest, aby dziecko spożywało odpowiednią ilość płynów – zaleca się około 2 litrów dziennie. Odpowiednie nawodnienie wspomaga działanie leków na mokry kaszel, poprawiając ich skuteczność. Szczególnie u małych dzieci, które nie mają w pełni rozwiniętego odruchu kaszlu, nawodnienie ułatwia rozrzedzenie wydzieliny i jej usunięcie z dróg oddechowych.
Nawilżaj drogi oddechowe
Nebulizacje z użyciem inhalatora, w których wykorzystuje się sól fizjologiczną, mogą znacznie wspomóc proces leczenia. Dzięki rozbijaniu płynu na drobne cząsteczki, inhalacja dociera nawet do najmniejszych oskrzelików, nawilżając drogi oddechowe i ułatwiając odkrztuszanie zalegającej wydzieliny.
Ćwiczenia oddechowe
Regularne ćwiczenia oddechowe wspierają funkcjonowanie układu oddechowego. Zachęć dziecko do zabaw takich jak dmuchanie baniek mydlanych, przesuwanie zawieszonych na nitkach lekkich przedmiotów lub puszczanie papierowych statków w wodzie. To nie tylko wspomaga układ oddechowy, ale także stanowi przyjemną formę aktywności.
Pomóż dziecku odkasływać wydzielinę
Przypominaj dziecku, aby regularnie próbowało odkasływać zalegającą flegmę. W ten sposób drogi oddechowe będą skuteczniej oczyszczane, co przyspieszy proces zdrowienia.
Regularne oczyszczanie nosa
Usuwanie wydzieliny z nosa ma kluczowe znaczenie przy mokrym kaszlu, szczególnie gdy śluz spływa do gardła, pogarszając objawy. Małym dzieciom, które jeszcze nie potrafią wydmuchiwać nosa, możesz pomóc przy użyciu aspiratora. Przed oczyszczeniem nosa zastosuj sól fizjologiczną, która nawilży śluzówkę i ułatwi proces usuwania wydzieliny.
Zastosowanie tych prostych metod wspiera skuteczne leczenie mokrego kaszlu u dzieci i pomaga szybciej uporać się z infekcją.
Sięgnij po preparaty ziołowe
Aby wesprzeć leczenie mokrego kaszlu, warto sięgnąć po naturalne preparaty ziołowe, które działają wykrztuśnie i łagodzą objawy:
- cebula – syrop z cebuli, bogaty w witaminy i mikroelementy, wspomaga odkrztuszanie. Możesz przygotować go samodzielnie w domu lub kupić gotowy produkt, odpowiedni dla dzieci powyżej 6. roku życia.
- korzeń pelargonii afrykańskiej – ekstrakt z tej rośliny wzmacnia układ odpornościowy, działa przeciwbakteryjnie i wspomaga oczyszczanie oskrzeli z drobnoustrojów.
- bluszcz pospolity – syrop na bazie bluszczu ułatwia odkrztuszanie oraz redukuje zalegającą wydzielinę. Dzięki właściwościom rozluźniającym oskrzela jest polecany dzieciom od 2. roku życia.
- tymianek pospolity – obecny w preparatach złożonych, działa wykrztuśnie, antybakteryjnie i rozluźniająco na oskrzela, co sprawia, że jest skutecznym wsparciem przy mokrym kaszlu.
Regularne stosowanie tych ziół w formie syropów lub ekstraktów może wspomóc leczenie i przyspieszyć regenerację układu oddechowego.
Pamiętaj o tych ważnych zasadach!
Podczas stosowania leków wykrztuśnych u dzieci warto przestrzegać kilku ważnych zasad:
- unikaj podawania tych leków na noc, aby nie nasilać kaszlu, który mógłby zakłócać sen dziecka.
- zadbaj o odpowiednie nawodnienie – spożywanie większej ilości płynów pomaga rozrzedzić wydzielinę i ułatwia jej usuwanie.
- zachowaj ostrożność przy stosowaniu leków mukokinetycznych u dzieci, które mają trudności z odkrztuszaniem – w takich przypadkach niezbędna jest dodatkowa pomoc w oczyszczaniu dróg oddechowych.
- przypominaj dziecku o regularnym odkasływaniu zalegającej wydzieliny, co wspiera oczyszczanie oskrzeli.
Samo podanie leków wykrztuśnych nie wystarczy, szczególnie w przypadku chorób przewlekłych. Ważne jest wprowadzenie dodatkowych działań, takich jak systematyczna gimnastyka oddechowa, delikatne oklepywanie pleców oraz odpowiednie ułożenie dziecka, aby ułatwić odpływ wydzieliny. Te metody wspomagają skuteczność leczenia i przynoszą szybszą ulgę w objawach mokrego kaszlu.
Przeczytaj również:
Jak skutecznie rzucić palenie? Postanowienie na 2025 Leczenie kanałowe - na czym polega, kiedy się stosuje i co o nim wiedzieć? Silne i gwałtowne napady kaszlu? To może być krztusiec Przepuklina u dzieci i niemowląt - przyczyny, rodzaje oraz sposoby leczenia Jak odróżnić objawy COVID-19, grypy i przeziębienia?Sprawdź ofertę naszej apteki!
Nie trać czasu i energii na stanie w kolejce w aptece. Przejdź na naszą stronę apteki internetowej już teraz i ciesz się korzyściami zakupów online.
Przejdź do apteki- Żaczkiewicz-Bartosiewicz A., Walicka-Serzysko K., Czerwone flagi w diagnostyce kaszlu u dzieci Pediatria po Dyplomie – Nr 03 (czerwiec) / 2020 online 25.07.2023 https://podyplomie.pl/pediatria/37252,aktualne-wytyczne-postepowania-w-kaszlu-przewleklym-u-dzieci
- Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Krenke K., Mazurek H., Bieńkowski P., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ. Lekarz POZ. 2016;2(4):305-321. online 25.07.2023.
- Wajda B., Algorytmy postępowania w kaszlu u dzieci Pediatria po Dyplomie – Nr 05 (październik) / 2018 https://podyplomie.pl/pediatria/37252,aktualne-wytyczne-postepowania-w-kaszlu-przewleklym-u-dzieci
- S.S. Birring, J. Kavanag i in., Adult and pediatric cough guidelines. Ready for overhaul? , „Pulmonary Pharmacology & Therapeutics”, nr 35 2015.
- F. De Blasio , P.V. Dicpinigaitis, B.K. Rubin i in., An observational study on cough in children: epidemiology, impact on quality of sleep and treatment outcome, „Cough”, nr 8 (1) 2012.
- B. Wajda, Algorytmy postępowania w kaszlu u dzieci, „Pediatria po dyplomie”, nr 05 2018.
- Undrunas Aleksandra, Kuziemski Krzysztof, Uporczywy kaszel — trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej, Forum Medycyny Rodzinnej 2017;11(4):149-155.
- Wajda Beata, Algorytmy postępowania w kaszlu u dzieci, online: https://podyplomie.pl/pediatria/31418,algorytmy-postepowania-w-kaszlu-u-dzieci, dostęp: 16.03.2023.
- Begic E., Begic Z., Dobraca A., Hasanbegovic E., Productive Cough in Children and Adolescents – View from Primary Health Care System. Med Arch. 2017 Feb;71(1):66-68. doi: 10.5455/medarh.2017.71.66-68. Epub 2017 Feb 5. PMID: 28428678; PMCID: PMC5364784. Online 25.07.2023.
Redakcja
aptek
Codzienna
O Autorze
Inne publikacje
Jak skutecznie rzucić palenie? Postanowienie na 2025
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Leczenie kanałowe - na czym polega, kiedy się stosuje i co o nim wiedzieć?
Autor
Natalia Młynek
Silne i gwałtowne napady kaszlu? To może być krztusiec
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Przepuklina u dzieci i niemowląt - przyczyny, rodzaje oraz sposoby leczenia
Autor
Natalia Młynek
Jak odróżnić objawy COVID-19, grypy i przeziębienia?
Autor
Redakcja aptek Codzienna
Szukasz porady farmaceuty?
Farmaceuta odpowie na Twoje pytanie w zakresie zdrowia, doboru leków lub ich dawkowania.
Zapytaj farmaceutę
Artykuły zamieszczone na blogu apteki internetowej Codzienna nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Udostępnione informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.