Jak odróżnić objawy COVID-19, grypy i przeziębienia?

Wraz z nadejściem jesieni możemy spodziewać się wzrostu zachorowań na grypę. Niższe temperatury, mniejsza ilość słońca oraz wzmożona aktywność sezonowych patogenów sprzyjają również rozwojowi przeziębienia. W obliczu trwającej pandemii COVID-19 ważne jest, aby umieć rozróżnić, czy kaszel i gorączka, które odczuwasz, to objawy grypy, przeziębienia, czy może koronawirusa. Niestety, jednoznaczne rozpoznanie może być trudne, ponieważ w początkowych stadiach symptomy tych chorób są bardzo podobne.

Jesień to początek sezonu chorobowego

W Polsce sezon na infekcje górnych dróg oddechowych trwa praktycznie od jesieni do wiosny, co oznacza ponad sześć miesięcy narażenia. W tym okresie obniżenie temperatury sprzyja rozprzestrzenianiu się wirusów, które mogą łatwiej wnikać do naszego organizmu. Przy temperaturze 20 stopni Celsjusza wirusy przetrwają jedynie 8 godzin, jednak w chłodniejszych warunkach, gdy temperatura spada do 4 stopni, ich żywotność wydłuża się do 2 dni. To ułatwia ich replikację i transmisję, co zwiększa ryzyko zakażeń. Mówimy tutaj głównie o wirusach odpowiedzialnych za typowe jesienno-zimowe schorzenia górnych dróg oddechowych, do których należą:

• rynowirusy – najczęstsze sprawcy przeziębienia, ale również adenowirusy, enterowirusy oraz wirusy paragrypy mogą powodować te dolegliwości.
• wirusy grypy – jak sama nazwa wskazuje, są odpowiedzialne za grypę. Typy A i B wywołują cięższe przebiegi choroby, natomiast typ C powoduje łagodniejszą postać.
• koronawirusy – niektóre z nich mogą wywoływać przeziębienia, ale np. wirus SARS-CoV-2 prowadzi do zachorowania na COVID-19.

Wszystkie wymienione schorzenia, czyli przeziębienie, grypa i COVID-19, mają wirusowe podłoże i dotyczą dróg oddechowych. Objawy tych infekcji są często podobne, co może utrudniać ich rozpoznanie. Mimo to każda z chorób jest wywołana przez inny typ wirusa, co wpływa na różnice w ich przebiegu.

Objawy przeziębienia i sposób leczenia

Przeziębienie różni się od grypy i COVID-19 tym, że nie jest wywoływane przez jeden konkretny wirus, lecz przez wiele różnych patogenów. Do najczęstszych wirusów powodujących przeziębienie należą:

• rynowirusy,
• koronawirusy,
• wirus paragrypy,
• adenowirusy,
• enterowirusy,
• wirus RSV.

Początek przeziębienia jest zazwyczaj łagodny. Wśród pierwszych objawów, które możesz zauważyć, znajdują się:

• ogólne złe samopoczucie,
• uczucie suchości w nosie,
• ból i drapanie w gardle.

W kolejnych dniach często pojawia się katar, który rzadko występuje w przypadku grypy czy COVID-19. Na początku ma on charakter wodnisty (przezroczysty), ale po kilku dniach może przybrać formę ropną, zmieniając kolor na żółty lub zielonkawy. Taki stan wynika z nagromadzenia białych krwinek (leukocytów) w wydzielinie, co nie oznacza jednak, że doszło do nadkażenia bakteryjnego. W związku z tym stosowanie antybiotyków w przypadku przeziębienia nie jest konieczne.

Podczas przeziębienia temperatura ciała zazwyczaj pozostaje w normie lub występuje stan podgorączkowy (37-38°C). Gorączka może wystąpić u niektórych dzieci. Przeziębienie zazwyczaj trwa od 7 do 10 dni, chociaż niektóre objawy, takie jak katar, mogą utrzymywać się nawet do 2-3 tygodni. Z uwagi na to, że wiele wirusów może prowadzić do rozwoju przeziębienia, nie ma dostępnej szczepionki przeciwko tej infekcji ani możliwości leczenia przyczynowego.

Stosowanie leków na przeziębienie

Możesz jedynie stosować leki łagodzące objawy, które jednak nie skracają czasu trwania choroby. W przypadku gorączki i bólu głowy warto przyjąć preparaty przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen. Przy drapaniu i suchości w gardle pomocne będą tabletki do ssania lub spraye. Jeśli dokucza Ci katar, skorzystaj z kropli do nosa, które obkurczają naczynia krwionośne w błonie śluzowej i poprawiają drożność nosa.

Objawy grypy i sposób leczenia

Jeśli nagle zauważysz u siebie objawy takie jak ogólne osłabienie, bóle mięśniowe, wysoka gorączka z dreszczami, istnieje duża szansa, że masz do czynienia z wirusem grypy. Czas wystąpienia objawów jest jednym z kluczowych czynników pozwalających odróżnić grypę od zwykłego przeziębienia. Po około trzech dniach od pojawienia się głównych symptomów mogą wystąpić dodatkowe dolegliwości, takie jak:

• ból gardła,
• katar (zwykle mniej intensywny niż w przypadku przeziębienia),
• suchy kaszel.

U dzieci mogą także wystąpić objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty oraz biegunka, podczas gdy u dorosłych te symptomy są rzadkie.

Objawy grypy zazwyczaj utrzymują się przez około tydzień, jednak u niektórych osób kaszel i osłabienie mogą trwać nawet dłużej, przekraczając dwa tygodnie.

Aby potwierdzić grypę, wykonuje się testy wykrywające wirusa. W tym celu najczęściej stosuje się dwie metody:

• PCR (reakcja łańcuchowej polimerazy),
• test antygenowy.

Materiał do badań pobierany jest za pomocą specjalnej wymazówki z nosa i gardła.

Leki przeciwwirusowe w leczeniu grypy

Leczenie grypy może mieć charakter zarówno przyczynowy, jak i objawowy. Wśród leków przeciwwirusowych stosowanych w leczeniu grypy znajdują się oseltamiwir, inozyny pranobeks oraz baloksawir. Nie są one jednak przeznaczone dla wszystkich pacjentów; lekarz może zalecić ich stosowanie w przypadku ciężkiego przebiegu infekcji, powikłań lub hospitalizacji.

Aby złagodzić objawy grypy, można stosować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, takie jak paracetamol czy ibuprofen, a także preparaty na ból gardła oraz krople do nosa. W przypadku kaszlu warto wybrać syropy lub tabletki, które pomogą złagodzić ten uporczywy objaw. Dobrą praktyką jest również izolacja od innych domowników, aby zminimalizować ryzyko ich zakażenia.

W przeciwieństwie do przeziębienia, grypa i COVID-19 pozwalają na zastosowanie szczepionek, które nie tylko zmniejszają ryzyko zachorowania, ale także minimalizują ryzyko powikłań w przypadku zakażenia. Coroczne szczepienie przeciwko grypie jest zalecane dla dorosłych oraz dzieci od 6. miesiąca życia, o ile nie ma przeciwwskazań do jego podania.

Objawy COVID-19 i sposób leczenia

Rozpoznanie charakterystycznych objawów COVID-19 może być trudne, ponieważ jest to nowa choroba wywołana przez koronawirusa, który ma skłonność do mutacji. Wciąż pojawiają się nowe szczepy SARS-CoV-2, z których każdy może powodować nieco inne dolegliwości.

Na początku pandemii dominowały warianty koronawirusa, które prowadziły do objawów takich jak utrata smaku i węchu, silny kaszel, duszności oraz trudności w oddychaniu. Wiele osób doświadczało poważnych symptomów wymagających hospitalizacji. Obecnie, wariant Omikron zazwyczaj wywołuje objawy przypominające zarówno przeziębienie, jak i grypę. Do typowych symptomów tego wariantu należą:

• ból gardła,
• ból głowy,
• zatkany nos,
• suchy kaszel,
• bóle w dolnej części pleców,
• ogólne złe samopoczucie.

Mimo że przebieg choroby jest często łagodny, mogą wystąpić długotrwałe powikłania. Niektórzy pacjenci skarżą się na przewlekłe zmęczenie oraz problemy z koncentracją i pamięcią przez wiele miesięcy. Leczenie zakażenia wirusem SARS-CoV-2 zazwyczaj polega na łagodzeniu objawów. Specjalne leki przeciwwirusowe stosuje się jedynie u pacjentów z ciężkim przebiegiem choroby. Kluczowym elementem walki z COVID-19 jest obecnie masowe szczepienie, które zwiększa odporność populacyjną i ogranicza transmisję wirusa w społeczeństwie.

Dezynfekcja i ograniczenie kontaktu z chorymi

Wszystkie wirusy wymienione w artykule przenoszą się głównie drogą kropelkową, co oznacza, że można się nimi zarazić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajdują się patogeny wydobywające się z organizmu chorej osoby podczas kichania lub kaszlu. Kluczowym elementem w zapobieganiu zakażeniom jest unikanie kontaktu z osobami chorymi oraz ich izolacja w trakcie infekcji. Należy jednak pamiętać, że wirus SARS-CoV-2 może przetrwać na różnych powierzchniach, dlatego istotne jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny, takich jak częste mycie rąk mydłem oraz stosowanie środków dezynfekujących.

Zachowanie odpowiednich praktyk higienicznych jest kluczowe dla ograniczenia ryzyka zakażeń, zwłaszcza w kontekście wirusów, które mogą przetrwać na przedmiotach przez dłuższy czas. Regularne czyszczenie powierzchni dotykowych oraz dbanie o higienę osobistą to podstawowe kroki, które mogą znacząco zmniejszyć ryzyko infekcji.