Kurkuma – w jaki sposób wpływa na zdrowie?

Kurkuma to roślina o długiej tradycji stosowania w medycynie Chin i Indii. W Europie pojawiła się w XIII wieku, stając się tańszym zamiennikiem dla szafranu. Obecnie naukowcy upatrują w niej nadzieję na leczenie chorób neurodegeneracyjnych. Jednak lista tego, na co kurkuma, jest znacznie dłuższa. Znajdują się na niej m.in. dolegliwości trawienne. Roślinie przypisuje się też właściwości przeciwnowotworowe i przeciwbakteryjne. Zobacz, czym jest i jak działa kurkuma.

Kurkuma – roślina znana od wieków

Kurkuma, inaczej ostryż długi, to gatunek należący do rodziny imbirowatych. Wyróżnia się liśćmi o jajowatym kształcie, wyrastającymi naprzemiennie z jednej łodygi. Na jej szczycie wyrasta kłos kwiatowy o różowawym kolorze. Uzyskiwana z niej przyprawa charakteryzuje się zbliżonym do imbiru zapachem i korzennym, gorzkawym smakiem. Właśnie z uwagi na te walory to doskonały dodatek do dań kuchni azjatyckiej. Dzięki obecności w jej składzie kurkuminy, potrawa nabiera żółtego koloru. Takie zastosowanie kurkumy sięga 600 r. p.n.e.

Kurkuma to roślina znana w medycynie indyjskiej i chińskiej. Stosuje się ją m.in. w Ajurwedzie. Od wieków doceniana jest za swoje działanie antybakteryjne, przeciwstarzeniowe, przeciwnowotworowe czy związane z pielęgnacją ran.

Lecznicze i kulinarne właściwości kurkumy doceniał już Marco Polo, który w swoich dziennikach z 1280 roku opisywał jej walory. W Europie pojawiła się w XIII wieku za sprawą kupców arabskich i z powodu smaku oraz złocistego koloru przylgnął do niej przydomek: „szafranu indyjskiego”. Wykorzystywano ją jako znacznie tańszy zamiennik tej rośliny.

Kurkuma jest obecnie spotykana jako gatunek uprawny, ale też jako roślina rosnąca na dziko. Wykorzystuje się ją również jako roślinę dekoracyjną, hodowaną w mieszkaniu.

Skład i właściwości kurkumy – czyli dlaczego warto po nią sięgać?

Historia stosowania kurkumy jest naprawdę bardzo imponująca i związana przede wszystkim z kontynentem azjatyckim. Zapiski starożytnych chińskich i hinduskich uzdrawiaczy i medyków wskazują, że w przeszłości roślinę wykorzystywano w leczeniu:

• chorób układu oddechowego,
• problemów z wątrobą,
• stanów zapalnych,
• wrzodów żołądka,
• bólów menstruacyjnych.

Obecnie znane są znacznie szersze właściwości kurkumy. Aby lepiej zrozumieć jej działanie, trzeba dokładniej przyjrzeć się jej składowi. To właśnie wartości odżywcze kurkumy przekładają się na jej funkcje. Kurkuma to źródło:

• kurkuminy,
• tumeronu,
• błonnika,
• witaminy C,
• witaminy E,
• kwasu foliowego,
• witaminy K,
• wapnia,
• żelaza,
• magnezu,
• cynku,
• potasu.

Podstawowym składnikiem kurkumy jest kurkumina, czyli naturalny barwnik żywności. Otrzymujemy ją w drodze ekstrakcji kłączy ostryżu długiego (kurkumy). Kurkumina to polifenol, któremu przypisuje się działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i przeciwutleniające porównywalne z oddziaływaniem witaminy C czy też witaminy E. Taki składnik jest elementem profilaktyki raka szyjki macicy, raka płuc, raka jamy ustnej, raka prostaty czy raka gruczołu piersiowego. Ponadto kurkumina może zwiększać działanie niektórych leków przeciwnowotworowych. Co ciekawe, kurkuma to również roślina o działaniu przeciwinfekcyjnym. Pomaga w walce z zakażeniami o podłożu grzybiczym, bakteryjnym i wirusowym. Takie działanie zawdzięcza obecnej w niej kurkuminie.

Poza tym kurkuma sprawdza się też jako roślina do leczenia dolegliwości trawiennych. Przede wszystkim wykazuje właściwości żółciopędne. Zwalcza bakterie, m.in. Helicobacter pylori, jeden z czynników zwiększających ryzyko wrzodów żołądka, a także ma działanie rozkurczające. Kurkumę można znaleźć też w różnorodnych lekach stosowanych w przypadku niewydolności wątroby.

Przyjmowanie kurkumy to znany od dawna naturalny sposób na to, by pozbyć się nadmiaru kilogramów. Efektem ubocznym wsparcia trawienia jest więc tu osiągnięcie prawidłowego metabolizmu i zrzucenie dodatkowych kilogramów.

Kurkuma na promienny, młodzieńczy wygląd

Chcąc poprawić wygląd swojej cery, warto sięgnąć po szklankę wody z dodatkiem kurkumy. Kurkuma działa jak naturalny antyoksydant, pozbywając się wolnych rodników, które sprzyjają starzeniu się skóry. Jeżeli zależy Ci na młodo wyglądającej, promiennej cerze, postaw na codzienne wypijanie wody z tą przyprawą.

Taki napój przygotujesz w bardzo prosty sposób. Wystarczy, że w szklance ciepłej wody rozpuścisz pół łyżeczki kurkumy, sok z połowy cytryny oraz opcjonalnie 1 łyżeczkę miodu, a uzyskasz mieszaninę, która pozwoli Ci poprawić stan Twojej skóry.

Kurkuma – na co jeszcze może pomóc? Nadzieje pokładane w roślinie

Domniemywa się, że kurkuma może być przydatna w leczeniu chorób oczu, m.in. jaskry, zespołu suchego oka czy zapalenia spojówek. Wciąż jednak trwają badania nad rzeczywistym związkiem tej rośliny z tego typu dolegliwościami.

Kurkumie przypisuje się również działanie obniżające cholesterol oraz poziom cukru we krwi. Jednocześnie nie uznaje się jej jeszcze jako oficjalnego elementu leczenia wskazanych problemów zdrowotnych. Diabetycy i osoby z podniesionym poziomem cholesterolu we krwi powinny z dużą dozą ostrożności traktować tego typu nowinki i zawsze konsultować swoje wybory żywieniowe ze specjalistą.

Na co jeszcze może działać kurkuma? Warto tu przypomnieć, że jednym z jej składników jest tumeron. Substancja ta wpływa na namnażanie się i różnicowanie komórek nerwowych. Naukowcy upatrują więc w niej szansę na leczenie chorób mózgu w przyszłości. Być może będzie to składnik obecny w lekach na chorobę Alzheimera albo element terapii udaru mózgu.

Zastosowanie kurkumy – w jakiej formie ją przyjmować?

Kurkuma to ciekawa przyprawa, która zmienia smak wielu potraw. Święci tryumfy przede wszystkim w kuchni indyjskiej, jednak można też wykorzystać ją do przyprawiania wytrawnych dań kuchni polskiej. To znakomite uzupełnienie zup, sosów, sałatek, dodatek do mięs, ryb czy owoców morza.

Sama wiedza o tym, jak działa kurkuma na organizm, powinna zachęcać do jej stosowania. Obecnie taki składnik można kupić w praktycznie każdym sklepie za niewielką kwotę. Kurkuma nie tylko urozmaici smak potrawy, ale też dostarczy wielu wartościowych substancji.

Warto też pamiętać, że na bazie substancji obecnych w kurkumie powstają suplementy diety. Można więc sięgać nie tylko po naturalną formę, ale również po wiele preparatów, które wykorzystują to, co w niej najlepsze.

Kurkuma w suplementach diety ma różnorodne formy. Warto tu wskazać m.in. na:

• kurkumę w kapsułkach;
• kurkuma w płynie.

Formę, w jakiej będziesz suplementować kurkumę, dostosuj do własnych preferencji. Jeżeli planujesz podawać kurkumę dzieciom, wybierz płynną wersję kurkumy. W ten sposób unikniesz ewentualnego zadławienia się tą substancją. Poza tym, wybierając konkretny preparat, sprawdź wskazania producenta, od jakiego wieku można po nią sięgać.

Nasza Apteka Codzienna to apteka internetowa, gdzie preparaty z tym składnikiem są dostępne w tak różnorodnych formach. Chcąc wzmocnić działanie kurkumy, warto przyjmować ją w wersji z dodatkiem czarnego pieprzu. Ten składnik dodatkowo potęguje jej właściwości. W aptece Codziennej wersją takiego produktu jest kurkuma i czarny pieprz w kapsułkach.

Kiedy unikać stosowania ostryżu długiego? Przeciwwskazania dla kurkumy

Choć wartości odżywcze kurkumy potwierdzają, że to roślina o dobroczynnym działaniu, to jednak nie powinna znaleźć się w diecie każdej osoby. Istnieje szereg przeciwwskazań do jej stosowania. Kto powinien z niej zrezygnować?

Przede wszystkim nie sięgaj po kurkumę, w przypadku nadwrażliwości lub uczulenia na tę substancję. Klasyczne objawy alergii po przyjęciu kurkumy to m.in.:

• obrzęk jamy ustnej,
• swędzenie skóry,
• pokrzywka,
• nudności,
• wymioty.

Z tego typu dodatku powinny zrezygnować kobiety w ciąży. Kurkuma może wywołać u nich skurcze macicy, co może być przyczyną przedwczesnego porodu albo poronienia. Nie podawaj też kurkumy malutkim dzieciom, poniżej 6. miesiąca życia. Wprowadzając ten składnik do diety maluszka, rób to bardzo ostrożnie, zaczynając od śladowych ilości przyprawy i przede wszystkim obserwuj jego reakcje. Dobrze jest też omówić to zagadnienie z lekarzem.

Przeciwwskazaniem do stosowania kurkumy są także problemy związane z niedrożnością dróg żółciowych, choroba wrzodowa, stany zapalne jelit, nadżerki jelit.

Dawkowanie kurkumy – kontroluj ilość przyprawy w jedzeniu

Pamiętaj również o tym, by nie przesadzać z ilością kurkumy w daniach. Maksymalna dawka dzienna to około 1 g przyprawy na 10 kg masy ciała. W przypadku przedawkowania kurkumy mogą pojawić się działania niepożądane, w tym:

• ból głowy,
• wysypka,
• biegunka,
• nudności.

Zwykle jednak przedawkowanie kurkumy zdarza się rzadko, bo by zjeść taką jej ilość, trzeba naprawdę bardzo intensywnie przyprawić swoje danie. Zamiast więc obawiać się skutków ubocznych, warto przede wszystkim doceniać jej działanie prozdrowotne. Stosowanie tego dodatku z umiarem to klucz do wykorzystania w pełni jego walorów.

Z tymi lekami nie łącz kurkumy!

Pamiętaj, że kurkuma może wchodzić w interakcje z lekami. Dlatego, zanim zdecydujesz się na przyjęcie tej przyprawy, zorientuj się, czy to będzie dla Ciebie bezpieczne połączenie. Kurkumy nie należy łączyć z:

• lekami na cukrzycę, ponieważ kurkuma może dodatkowo obniżyć poziom cukru we krwi;
• preparatami na nadciśnienie, z uwagi na to, że kurkuma może jeszcze wpłynąć na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi;
• lekami przeciwzakrzepowymi, ponieważ może wywołać nadmierne krwawienia.

Nie należy też podawać kurkumy dożylnie. W takiej wersji stwarza bardzo duże ryzyko dla życia. Świadczy o tym, chociażby śmierć Amerykanki Jade Erick z Kalifornii, której zaaplikowano kurkumę dożylnie w ramach leczenia kurkumą atopowego zapalenia skóry.

Kurkuma to znana od dawna przyprawa kuchni azjatyckiej, a przede wszystkim element medycyny wschodniej. To właśnie na tej roślinie bazowały wielkie systemy medyczne w przeszłości. Obecnie, kurkumę docenia się przede wszystkim z uwagi na obecność kurkuminy i jej działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i przeciwbakteryjne. Wciąż trwają badania nad wykorzystaniem tej substancji w leczeniu wielu chorób, m.in. cukrzycy.