Zamów do 11:00, wyślemy tego samego dnia
Szybka dostawa z 
Zdrowie
Zdrowie
Zobacz kategorię
Ciąża i macierzyństwo
Ciąża i macierzyństwo
Zobacz kategorię
Dla dzieci i niemowląt
Dla dzieci i niemowląt
Zobacz kategorię
Uroda
Uroda
Zobacz kategorię
Higiena
Sprzęt i akcesoria medyczne
Dla niego
Erotyka
Szukaj
Zaparcia
Zaparcia to choroba przewodu pokarmowego objawiająca się utrudnionym oddawaniem stolca oraz uczuciem niepełnego wypróżnienia. Jej przyczyną mogą być zarówno zaburzenia pracy jelit, jak i inne choroby czy czynniki psychologiczne. Aby przywrócić prawidłowy rytm wypróżnień, warto sięgnąć po leki przeczyszczające, osmotyczne oraz zmiękczające.
Czym są zaparcia?
Mianem zaparcia określa się przedłużone zaleganie treści jelitowej w okolicy przewodu pokarmowego lub problemy z wydalaniem stolca z odbytnicy. Na skutek tego, ulega ona nadmiernemu zagęszczeniu, co sprawia, że stolec zmniejsza swoją objętość i staje się twardy oraz zbity.
Rodzaje zaparć
Do czynienia możemy mieć z kilkoma rodzajami zaparć. Najczęściej występującą postacią jest idiopatyczna, którą wywołują zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego. Wynika ona z niewłaściwej diety, niewystarczającego nawodnienia organizmu oraz niskiej aktywności fizycznej.
Kolejną odmianą zaparć są zaparcia przewlekłe. By je stwierdzić, muszą one występować przez co najmniej 6 miesięcy. Zaburzenia te są związane z niezdrowym stylem życia oraz spowolnionym pasażem jelitowym. Spotyka się także zaparcia krótkotrwałe, które mają charakter okresowy i nawracający. Występują one naprzemiennie z etapami prawidłowego wypróżniania się. Ostatnią odmianą z są przypadkowe, które pojawiają się na skutek sytuacji, takich jak podróż, nagła zmiana diety czy zmiana flory bakteryjnej.
Sprawdź przyczyny zaparć
Zaparcia mogą mieć rozmaite przyczyny. Do najpopularniejszych z nich zalicza się:
- zaburzenia czynnościowe,
- schorzenia neurologiczne, jak choroba Parkinsona,
- stwardnienie rozsiane czy guz rdzenia kręgowego,
- rozszerzenie jelita grubego wywołane brakiem zwojów nerwowych,
- wydłużenie jelita grubego z zaburzeniami w unerwieniu,
- czynniki sytuacyjne, typu brak możliwości wypróżnienia lub długa podróż,
- zwężenie światła jelita przez guz uciskający je z zewnątrz lub rozwijający się w jego wnętrzu, endometrioza,
- niedoczynność tarczycy,
- cukrzyca,
- przepuklina,
- hemoroidy,
- nowotwór jajnika oraz nowotwór macicy.
Zaparcia mogą wywoływać także leki przeciwskurczowe, przeciwdepresyjne, antypsychotyczne, antyhistaminowe, opioidowe leki przeciwbólowe, obniżające ciśnienie krwi oraz suplementy diety zawierające wapń, żelazo oraz glin.
Diagnoza zaparć
By móc zdiagnozować zaparcia, przez co najmniej tydzień na przestrzeni miesiąca muszą się utrzymywać 2 z poniższych objawów. Są nimi:
- wzmożony wysiłek w czasie parcia,
- uczucie niepełnego wypróżnienia,
- oddawanie twardego lub grudkowatego stolca,
- odczuwanie przeszkody w odbycie,
- potrzeba ręcznego wspomagania procesu oddawania stolca oraz wypróżnianie się rzadziej niż 3 razy w tygodniu.
Bóle brzucha nie są natomiast symptomem zaparć. Jeżeli towarzyszy im zmiana częstotliwości wypróżnień i wyglądu kału, świadczyć mogą one o zespole jelita drażliwego z dominującym zaparciem.
Zmiana rytmu wypróżnień i problemy z wypróżnianiem trwające krócej niż tydzień nie powinny wzbudzać podejrzeń. Wynikają one najczęściej ze stresu, niskiej aktywności fizycznej lub przyjmowania niewystarczającej ilości płynów.
W celu zdiagnozowania zaparć należy się udać do lekarza, jakim jest gastrolog. W pierwszej kolejności przeprowadzi on szczegółowy wywiad zawierający pytania na temat częstotliwości wypróżnień, wyglądu stolca, tego, czy zaparcia występują przez cały czas, czy okresowo, czy towarzyszy im biegunka lub inne objawy oraz, czy pacjent przyjmuje jakieś leki.
W diagnostyce zaparć przeprowadza się także badania dodatkowe, takie jak morfologia krwi, CRP, OB, poziom TSH, glukozy, mocznika i kreatyniny oraz badanie stolca na krew utajoną. Przydatne mogą się okazać także badania endoskopowe oraz neurologiczne i manometria odbytnicy i odbytu, która ma za zadanie ocenić funkcjonowanie mięśni odpowiadających za oddawanie stolca. W przypadku podejrzenia występowania choroby Hirschsprunga gastrolog może zlecić wykonanie zdjęcia radiologicznego jamy brzusznej. Gdy zaparciom towarzyszą inne podejrzane objawy, zaleca się natomiast przeprowadzenie kolonoskopii.
Leki i wyroby medyczne w leczeniu zaparć
Chcąc pozbyć się przewlekłych zaparć, warto sięgnąć po dostępne w aptekach środki osmotyczne. Do tej grupy zaliczają się roztwory z fosforanem sodu, sole magnezu, laktuloza oraz makrogole. Powodują one wzrost napływu wody do światła jelita. Na skutek tego, rośnie objętość mas kałowych i dochodzi do pobudzenia ruchów perystaltycznych jelit. Efekty działania leków z tej kategorii pojawiają się po około 24 - 48 godzin od zażycia.
Preparaty przeczyszczające
W walce z zaparciami dobrze sprawdzają się także preparaty przeczyszczające. Stymulują one zwoje nerwowe, nasilając pracę jelit. Oprócz tego przyczyniają się do zatrzymania wody w świetle jelita. W ich składzie znajduje się najczęściej aloes, bisakodyl, kruszyna oraz rdzewień. Działanie leków przeczyszczających pojawia się po 8 - 12 godzinach od zastosowania, co sprawia, że zaleca się stosować je na noc. Uwaga! Zbyt częste korzystanie z nich może zaburzać funkcjonowanie jelit.
Na rynku dostępne są również środki zmiękczające na zaparcia. Są to związki powierzchniowo czynne wspomagające przedostawanie się wody oraz tłuszczu do treści kałowej. Sprawia to, że ma ona większy poślizg, dzięki czemu uniknąć można zalegania jej w jelicie grubym. Preparaty z tej grupy nie wpływają na ruchy perystaltyczne jelita i nie zwiększają częstotliwości wypróżnień. Zalicza się do nich między innymi czopki z dokuzanem sodu oraz płynna parafina.
W leczeniu przewlekłego zaparcia pomocna może się okazać także terapia z wykorzystaniem lubiprostonu, linoklotydu, prukaloprydu oraz elobiksybat. Pomagają one w zwiększeniu ilości wypróżnień i ułatwiają proces defekacji.
Dieta w zaparciach
By wspomóc funkcjonowanie jelit, warto zastosować dietę bogatoresztkową. Mianem tym określa się jadłospis zawierających zwiększoną ilość produktów będących bogatym źródłem błonnika. Kluczową rolę odgrywa tu także odpowiednia ilość płynów (powinno być to co najmniej 2 litry na dobę). Dietę bogatoresztkową należy wprowadzać powoli i ostrożnie. W ten sposób uniknąć można wzdęć oraz dyskomfortu w rejonie jamy brzusznej. Docelowo, jadłospis ten powinien zawierać 50 - 60 g błonnika dziennie.
Dlaczego odgrywa on tak ważną rolę w diecie na zaparcia? Błonnik nie jest trawiony w układzie pokarmowym i stanowi pozostałość komórek roślinnych, które są oporne na proces trawienia przez enzymy w przewodzie pokarmowym. Wpływa on na wzrost objętości stolca i utrzymanie w nim części wody, a także poprawia ruchy perystaltyczne jelita grubego. Oprócz tego, przez rozciąganie ścian odbytnicy przyspiesza proces wydalania.
W diecie bogatoresztkowej wskazane są produkty, takie jak: pieczywo razowe żytnie, pieczywo pełnoziarniste, kasza gryczana, kasza jęczmienna, kasza jaglana, otręby, zsiadłe mleko, kefir, maślanka, jogurt naturalny, masło, oliwa, jajka, chude mięso i wędliny, rośliny strączkowe oraz suszone śliwki, figi i daktyle.
Zaparcia są dolegliwością, która polega na oddawaniu zbyt twardego stolca lub jego małej ilości, czemu może towarzyszyć ból brzucha. Chcąc ją wyleczyć, warto zastosować specjalną dietę bogatoresztkową i wzbogacić ją o leki osmotyczne, przeczyszczające lub zmiękczające.