Witamina K+D

Witamina K+D

Witamina K i witamina D uznawane są za jedne z najważniejszych witamin dla zdrowia człowieka. Dlaczego jednak tak często są ze sobą zestawiane? Wykazują one działanie synergistyczne, co oznacza, że potęgują wzajemnie swe dobroczynne działanie. Potwierdzają to badania naukowe, które opisują korzystny wpływ suplementacji witaminą D w połączeniu z witaminą K. Jednoczesna podaż tych składników odżywczych wykazuje pozytywne działanie szczególnie w obrębie układu kostnego oraz układu sercowo-naczyniowego.

Co warto wiedzieć o witaminie K?

Witamina K to w rzeczywistości nie jeden, a trzy związki chemiczne wykazujące aktywność biologiczną. W naturze spotyka się filochinon (witamina K₁) oraz menachinony (witamina K₂-MK), które różnią się ilością jednostek izoprenoidowych w łańcuchu bocznym cząsteczki. Trzeci związek, menadion (witamina K₃), jest pochodną syntetyczną i wykazuje aktywność prowitaminy. Witamina D, z uwagi na rozpuszczalność w tłuszczach, zaliczana jest do kompleksu witamin ADEK.

Jak działa witamina K?

Jednym z najważniejszych zadań witaminy K jest uczestniczenie w procesie krzepnięcia krwi. Witamina K jest elementem potrzebnym do powstania i prawidłowego działania takich czynników krzepnięcia jak protrombina, czynnik VII, czynnik IX czy czynnik X. Od obecności witaminy K zależą także białka regulujące proces krzepnięcia krwi ‒ białko S i białko C.

Warto pamiętać, że kolejną, niemniej ważną rolą witaminy K jest uczestniczenie w prawidłowym funkcjonowaniu układu kostnego. Osteoblasty, czyli komórki kościotwórcze, wydzielają osteokalcynę ‒ białko zależne od witaminy K. Jego zadaniem jest synteza macierzy kostnej. Z drugiej zaś strony witamina K hamuje aktywność osteoklastów, czyli komórek kościogubnych, utrzymując tym samym równowagę pomiędzy procesami kościotworzenia i resorpcji kości.

Gdzie jest witamina K?

Głównym źródłem witaminy K jest pożywienie. Można ją jednak znaleźć w odmiennych produktach spożywczych, w zależności od formy, w jakiej występuje.

Witamina K₁ typowo zawarta jest w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego, zwłaszcza ciemnozielonych warzywach. Jej doskonałym źródłem jest między innymi szpinak, jarmuż, sałata, brokuł czy brukselka. Dużą zawartością tej witaminy wyróżniają się także oleje roślinne, takie jak olej rzepakowy czy oliwa z oliwek.

Źródłem witaminy K₂ są z kolei produkty fermentowane, jak również przetwory mleczne, takie jak sery, twarogi czy zsiadłe mleko. Znaczne ilości tej witaminy zawarte są też w wątrobie oraz żółtku jaj.

Co ciekawe, witamina K₂ produkowana jest w świetle jelita grubego przez bakterie mikrobioty jelitowej. Warto jednak pamiętać, że uzyskana w ten sposób witamina ma niską biodostępność, ponieważ w większości wchłaniana jest w obrębie jelita cienkiego, czyli we wcześniejszym odcinku przewodu pokarmowego.

Dlaczego warto suplementować witaminę K?

Utrzymanie optymalnego stężenia witaminy K powinno być priorytetem każdego, kto chce zadbać o zdrowie swoich kości i układu krążenia. U większości zdrowych ludzi zapotrzebowanie na ten składnik odżywczy może być pokryte za pomocą dobrze zbilansowanej diety. Niestety, praktyka pokazuje, że wcale nie jest to takie łatwe.

Współczesny, zbyt szybki tryb życia zdecydowanie na sprzyja utrzymaniu diety, która w pełni pokryje zapotrzebowanie na wszystkie witaminy i minerały. W takim przypadku warto sięgnąć po suplementy, które uzupełnią niekorzystny dla zdrowia niedobór witaminy K. Oddzielną grupą, która powinna pomyśleć o suplementacji witaminy K, są osoby zmagające się z chorobami przewodu pokarmowego, zwłaszcza tymi, które upośledzają procesy trawienia i wchłaniania tłuszczów. Przesłanką do tymczasowej suplementacji mogą być również zaburzenia mikrobioty jelitowej, na przykład na skutek długotrwałej antybiotykoterapii czy zakażenia patogennymi szczepami bakterii.

Kto nie powinien suplementować witaminy K?

Witamina K, podobnie jak inne witaminy i minerały, wywiera szeroki wpływ na organizm. Nic zatem dziwnego, że w niektórych przypadkach jej suplementacja może być szkodliwa. Kto nie powinien sięgać po witaminę K w tabletkach? Głównym przeciwwskazaniem jest terapia lekami przeciwzakrzepowymi z grupy antagonistów witaminy K, takimi jak warfaryna czy acenokumarol. Połączenie tych leków z witaminą K może grozić niebezpiecznymi dla zdrowia i życia krwawieniami.

Co warto wiedzieć o witaminie D?

Witamina D, choć oficjalnie zaliczana jest do witamin, coraz częściej określana jest mianem prohormonu. W rzeczywistości pod tą nazwą kryje się nie jeden, a dwa związki chemiczne. Witamina D₂, czyli ergokalcyferol, znajduje się głównie w żywności pochodzenia roślinnego. Z kolei witamina D₃, czyli cholekalcyferol, występuje w żywności pochodzenia zwierzęcego, a także powstaje w skórze człowieka pod wpływem promieniowania słonecznego. Zarówno witamina D₂, jak i witamina D₃, nie są aktywne biologicznie. Muszą one zostać zmetabolizowane w tkance wątroby i nerek do aktywnego metabolitu ‒ 1,25-dihydroksywitaminy D, nazywanego także kalcytriolem.

Jak działa witamina D?

Witamina D uczestniczy w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej. Poprzez wpływ na mineralizację kośćca zapobiega rozwojowi krzywicy u dzieci i osteoporozy u dorosłych. Przez wiele lat była to jedyna i najważniejsza znana funkcja tego składnika odżywczego. Dziś witamina D przeżywa prawdziwy renesans, a tylko w ostatnich dwóch dekadach powstało niemal 70 tysięcy publikacji naukowych opisujących jej właściwości prozdrowotne. Wynika to z faktu, że receptory dla witaminy D (VDR) znajdują się w niemal każdej komórce ludzkiego organizmu, co wskazuje na wielokierunkowe działanie tego związku.

Jak działa witamina D? Do jej licznych funkcji zalicza się między innymi:

• zwiększanie absorpcji wapnia, magnezu i fosforanów ze światła jelita;
• zapobieganie wapnieniu naczyń krwionośnych i włóknieniu nerek;
• modulowanie funkcjonowania układu immunologicznego;
• obniżanie aktywności układu renina-angiotensyna-aldosteron;
• wpływ na uwalnianie insuliny z wysp trzustkowych i insulinowrażliwość tkanek;
• stymulacja procesów dzielenia się i różnicowania komórek;
• regulację ekspresji ponad 3000 genów.

Gdzie jest witamina D?

Witamina D ‒ bynajmniej nie bez powodu ‒ nazywana bywa „witaminą słońca”. Jest to jedyna witamina, którą organizm człowieka potrafi samodzielnie syntezować. Powstaje ona w skórze człowieka na skutek przemian 7-dehydrocholesterolu, zachodzących pd wpływem światła słonecznego. W sprzyjających warunkach synteza skórna zaspokaja od 80% do 100% dziennego zapotrzebowania na witaminę D.

Pozostała ilość witaminy D może być dostarczona do organizmu wraz z pożywieniem. Do żywności zawierającej ten składnik odżywczy zalicza się:

• ryby, takie jak dziki łosoś, śledź czy węgorz;
• mleko i jego przetwory;
• jajka;
• grzyby, w tym shiitake, maitake, kurki czy borowiki.

Dlaczego warto suplementować witaminę D?

Niedobór witaminy D niesie za sobą ogromne konsekwencje dla zdrowia człowieka. Badania naukowe udowodniły związek niedoboru witaminy D ze zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, chorób autoimmunologicznych, depresji czy nawet nowotworów. Niestety, statystyki wskazują, że nawet 90% Polaków boryka się z niedoborem tego składnika odżywczego. Jest to bezpośrednio związane z szerokością geograficzną naszego kraju i wynikającym z niej kątem padania promieni słonecznych, przez który poziom biosyntezy witaminy D w skórze nie jest wystarczający do pokrycia zapotrzebowania.

W związku z powszechnym niedoborem witaminy D jej suplementacja jest obligatoryjna w okresie od początku października do końca kwietnia. W miesiącach wiosenno-letnich dodatkowa podaż tej witaminy nie jest konieczna, jednak specjaliści podkreślają, że całoroczna suplementacja witaminy D jest w pełni bezpieczna.

Witamina D3 + K2MK7 - synergistyczne działanie najważniejszych dla zdrowia witamin

Coraz częściej można zobaczyć preparaty złożone, które zwierają w swym składzie witaminę D₃ oraz witaminę K₂-MK7. Nie jest to bynajmniej przypadek. Witaminy te wykazują działanie synergistyczne, zarówno w obrębie układu kostnego, jak i układu krążenia. Ich wzajemne działanie potęguje się, przez co coraz częściej poleca się jednoczesną suplementację tymi witaminami.

Badania naukowe wskazują, że łączne przyjmowanie witaminy D i K może zwiększać gęstość mineralną kości, co jest szczególnie ważne dla osób zagrożonych rozwojem zmian osteoporotycznych. W celu poprawy zdrowia układu kostnego suplementację witaminą D i K często uzupełnia się wapniem.

Istnieją również przesłanki, które sugerują, że przyjmowanie preparatów łączonych witaminy D i K może zmniejszać procesy wapnienia ścian naczyń krwionośnych oraz poprawiać wskaźniki ryzyka sercowo-naczyniowego. Jednoczesne przyjmowanie witaminy D i K nie jest obligatoryjne, jednak coraz więcej specjalistów podkreśla korzyści zdrowotne wynikające z takiego połączenia.