Suchość pochwy

Suchość pochwy jest powszechnym problemem, dotykającym kobiet w każdym wieku. Bezpośrednio dolegliwość ta jest spowodowana spadkiem produkcji śluzu, co może wynikać z wielu czynników i powodować liczne trudności. Należy pamiętać, że suchość pochwy, wywołując objawy, takie jak: świąd, pieczenie oraz ból podczas stosunku płciowego, przyczynia się również do obniżenia samopoczucia i jakości życia kobiety. Poniżej omówiono przyczyny i objawy suchości pochwy oraz różnorodne metody leczenia, które pomogą pozbyć się tego niekomfortowego problemu.

Suchość pochwy to problem wielu kobiet

Szacuje się, że z powodu suchości pochwy cierpi nawet 50% kobiet w okresie menopauzy, jednak problem ten dotyka kobiet w każdym wieku. Dolegliwość ta często bywa mylona z zaburzeniem podniecenia seksualnego, którego głównym objawem jest właśnie suchość pochwy, przyczyniająca się do bólu podczas i po współżyciu seksualnym.

Sama suchość pochwy jest jednak pojęciem znacznie szerszym i uprzykrza nie tylko życie seksualne, ale również codzienne aktywności. Ponadto stanowi czynnik ryzyka nawracających infekcji intymnych, ponieważ zbyt mała ilość produkowanego śluzu nie jest w stanie niejako „osłonić” okolic sromu przed drobnoustrojami. Dodatkowo nieodpowiednio nawilżone ściany pochwy są bardziej narażone na mikrourazy w trakcie penetracji, stanowiąc furtkę dla chorobotwórczych bakterii i grzybów.

Kiedy najczęściej występuje suchość pochwy?

Suchość pochwy, podobnie jak niektóre inne aspekty zdrowia kobiet, wciąż pozostaje tematem tabu. Tymczasem przeprowadzane badania mówią, że aż 25% badanych kobiet między 30. a 60. rokiem życia boryka się z problemem suchości pochwy. Co może do tego doprowadzać? Bezpośrednią przyczyną ograniczenia produkcji śluzu pochwowego jest niedobór estrogenów, który może być wywołany:

• okresem okołomenopauzalnym;
• ciążą i laktacją;
• poważnymi chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak nowotwory, choroby autoimmunologiczne, cukrzyca;
• nadmiernym stresem;
• paleniem papierosów;
• stosowaniem niektórych leków przeciwdepresyjnych, przeciwcukrzycowych czy przeciwastmatycznych;
• niektórymi formami antykoncepcji;
• stanem po zabiegach operacyjnych w okolicy miednicy;
• stanem po chemioterapii lub radioterapii.

Niedobór estrogenów w organizmie kobiety związany jest niekiedy z fazą cyklu, w jakiej kobieta się aktualnie znajduje. Z tego powodu stężenia hormonów płciowych powinny być oznaczane w określonym momencie cyklu miesięcznego.

Suchość pochwy a zmiany hormonalne

Na kobiecy układ moczowo-płciowy oddziałuje szereg hormonów. Przede wszystkim są to hormony płciowe, czyli estrogeny, progesteron i testosteron, a także wydzielane przez przysadkę mózgową: hormon luteinizujący (LH) i hormon folikulotropowy (FSH). Choć powszechnie wiadomo, że z problemem suchości pochwy najbardziej związany jest niedobór estrogenów, warto pamiętać o tym, że hormony działają zespołowo ‒ co znaczy, że inne hormony muszą być w odpowiednich stężeniach, by estrogenów było wystarczająco i prawidłowo pełniły swoją funkcję w organizmie.

Na wydzielanie hormonów płciowych wpływają także inne hormony, w tym hormony tarczycy. Zarówno ich nadmiar, jak i niedobór, wpływa negatywnie na układ moczowo-płciowy oraz metabolizm całego organizmu, wywołując trudne do przeoczenia objawy. Zwiększone stężenie glikokortykosteroidów we krwi, nieważne czy będą one wytworzone przez organizm, czy dostarczone z lekami, również będzie zaburzać równowagę hormonów płciowych. Niekorzystny wpływ na produkcję estrogenów będzie miał także wysoki poziom prolaktyny, który może przyczyniać się do mlekotoku, hirsutyzmu, nasilonego trądziku oraz zaburzeń miesiączkowania i owulacji.

Zmiany hormonalne w trakcie menopauzy

Co takiego dzieje się w trakcie menopauzy, że kobieta jest wówczas szczególnie narażona na suchość pochwy? Ustaje czynność jajników, zarówno ta wewnątrzwydzielnicza, jak i rozrodcza. Ze spadkiem stężenia kobiecych hormonów płciowych wiąże się szereg objawów, które mogą poważnie uprzykrzyć życie kobiecie, która może doświadczać:

• uderzenia gorąca;
• obniżenie nastroju, rozdrażnienie;
• przewlekłe zmęczenie;
• trudności z zasypianiem;
• kołatanie serca;
• bóle mięśni, głowy;
• nietrzymanie moczu;
• pogorszenie kondycji skóry.

Zmiany hormonalne w trakcie menopauzy, odczuwane przez kobietę, można skutecznie łagodzić. Podczas wizyty w gabinecie ginekologicznym lekarz może włączyć hormonalną terapię zastępczą, o ile nie ma do niej przeciwwskazań.

Jak rozpoznać suchość pochwy?

Wiedząc, że okres okołomenopauzalny jest czasem szczególnego narażenia na suchość pochwy, pacjentki powinny zwracać wówczas wzmożoną uwagę na zdrowie swoich okolic intymnych. Czujność powinny wzbudzić nie tylko ból lub dyskomfort związany ze współżyciem, ale również świąd lub pieczenie, występujące na co dzień.

Wśród bardziej niepokojących objawów można wymienić, chociażby plamienia i krwawienia, powstające na skutek mikrourazów. Kobiety w każdym wieku powinny być czujne i uważnie obserwować swoje ciało pod kątem tego typu nieprawidłowości, ponieważ mogą być zwiastunem nie tylko suchości pochwy, ale również poważniejszych chorób, które ‒ nieleczone ‒ znacząco wpływają na jakość i długość życia.

Domowe sposoby na suchość pochwy

Jednym z pierwszych rozwiązań, po jakie samodzielnie sięgają kobiety borykające się z suchością pochwy, jest stosowanie lubrykantów. Żele nawilżające to dobry i bezpieczny sposób, by zredukować nieprzyjemne dolegliwości, zwłaszcza w trakcie stosunku płciowego. Obecnie na rynku dostępny jest szeroki wybór lubrykantów na bazie wody, oleju czy silikonu. Przed kupnem takiego produktu warto jednak upewnić się, że nie wchodzi on w niepożądane interakcje ze stosowaną metodą antykoncepcji.

W ramach domowego leczenia suchości pochwy warto także przyjrzeć się swoim codziennym nawykom, a w szczególności prowadzonej na co dzień diecie, podejmowanej aktywności fizycznej oraz ilości snu. W suplementacji warto rozważyć witaminę D, kwasy omega-3 (zawarte, chociażby w oleju z wiesiołka), magnez oraz witaminę E. Do diety można również włączyć produkty zawierające fitoestrogeny, czyli związki pochodzenia roślinnego wykazujące działanie podobne do estrogenów. Wśród ziół, właściwości wspierające w leczeniu suchości pochwy ma pluskwica groniasta oraz korzeń maca.

Leczenie suchości pochwy

Niezależnie od tego, czy kobieta obserwuje u siebie objawy suchości pochwy, czy też nie, powinna regularnie pojawiać się na wizycie u lekarza ginekologa przynajmniej raz do roku lub częściej, zgodnie z indywidualnymi zaleceniami. Poza wizytami profilaktycznymi lekarza warto odwiedzić, gdy pacjentka:

• zaobserwuje ból lub krwawienie po stosunku płciowym;
• skarży się na nawracające infekcje intymne;
• odczuwa świąd lub dyskomfort podczas codziennych aktywności;
• podejrzewa, że wchodzi w okres okołomenopauzalny;
• zaobserwuje jakiekolwiek inne niepokojące objawy.

Po tym, gdy ginekolog przeprowadzi wywiad z pacjentką, przejdzie do badania fizykalnego. Na podstawie zebranych informacji, zadecyduje o konieczności przeprowadzenia dalszych badań dodatkowych: obrazowych lub laboratoryjnych. Na podstawie zebranego wywiadu lekarz wydaje potrzebne recepty i zalecenia. Obecnie wszystkie zalecane przez specjalistów leki i suplementy można kupić wygodnie i bez wychodzenia z domu, korzystając z usług aptekacodzienna.pl.

Inni specjaliści zajmujący się leczeniem suchości pochwy

Suchość pochwy, będąca objawem zaburzeń podniecenia seksualnego, często wynika z problemów na poziomie psychiki człowieka. Złe doświadczenia związane z seksualnością, traumy, zaburzenia lękowe, model wychowania, normy kulturowe lub wpływ religii ‒ to wszystko może przyczyniać się do powstania zaburzeń podniecenia seksualnego i wymaga pracy z psychoterapeutą, lub psychiatrą. W razie potrzeby, terapii mogą podejmować się wspólnie pary.

Kolejnym specjalistą, który może poprawić komfort życia pacjentek borykających się z suchością pochwy, jest fizjoterapeuta uroginekologiczny. Specjalista ten skupia się na poprawie funkcjonowania mięśni dna miednicy. Mięśnie te mogą być zbyt mocno spięte lub rozluźnione, zwłaszcza po ciążach, porodach i operacjach w obrębie miednicy, co może mieć ogromny wpływ na wydzielanie śluzu w pochwie. Współpraca z fizjoterapeutą uroginekologicznym opiera się przede wszystkim na wykonywaniu zaleconych ćwiczeń w domu, więc wymaga od pacjentki nieco zaangażowania.

Dostępne leki na suchość pochwy

Co na suchość pochwy jest dostępne w aptece? Wśród produktów dostępnych bez recepty, znajdują się:

• globulki dopochwowe z kwasem mlekowym lub kwasem hialuronowym;
• żele i kremy poprawiające pH okolic intymnych.

W aptece Codziennej dostępne są również leki na suchość pochwy na receptę. Warto tu zwrócić uwagę przede wszystkim na preparaty z estrogenami, które dostępne są w formie tabletek, plastrów, globulek lub kremów. Pomocne może okazać się również lepsze dobranie formy antykoncepcji lub włączenie hormonalnej terapii zastępczej u pacjentki po menopauzie, o co również warto dopytać podczas wizyty w gabinecie ginekologicznym.