Szybka wysyłka w 24h od złożenia zamówienia
Szybka dostawa z 
Zdrowie
Zdrowie
Zobacz kategorię
Ciąża i macierzyństwo
Ciąża i macierzyństwo
Zobacz kategorię
Dla dzieci i niemowląt
Dla dzieci i niemowląt
Zobacz kategorię
Uroda
Uroda
Zobacz kategorię
Higiena
Sprzęt i akcesoria medyczne
Dla niego
Erotyka
Szukaj
Witamina B12
Witamina B12
Witamina B12, nazywana również kobalaminą, to związek organiczny zaliczany do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Występuje ona w czterech formach chemicznych: cyjano-, hydroksy-, metylo- i adenozylokobalaminy, z czego jedynie dwie ostatnie formy są aktywne metabolicznie. Witamina B12 zaliczana jest do najważniejszych witamin dla zdrowia człowieka, gdyż pełni istotną funkcję w licznych procesach metabolicznych, wpływając na funkcjonowanie między innymi układu krwiotwórczego, tkanki nerwowej czy skóry.
Wpływ witaminy B12 na zdrowie
Jak działa witamina B12? Spełnia ona wiele ważnych ról w organizmie człowieka, uczestnicząc między innymi w:
- procesie syntezy czerwonych krwinek;
- syntezie kwasów nukleinowych: DNA i RNA;
- przemianach metabolicznych węglowodanów, tłuszczów i białek;
- budowie osłonki mielinowej komórek nerwowych;
- syntezie neuroprzekaźników układu nerwowego;
- przekształcaniu szkodliwej homocysteiny w metioninę;
- przemianach kwasu foliowego w aktywną biologicznie formę.
Zapotrzebowanie na witaminę B12
Dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę B12 zależy głównie od wieku oraz stanu fizjologicznego. Według wytycznych zapotrzebowanie na tę witaminę przedstawia się następująco:
- niemowlęta: 0,4-0,5 µg/dziennie;
- dzieci do 10 roku życia: 0,9-1,8 µg/dziennie;
- dzieci od 10 do 18 roku życia: 1,8-2,4 µg/dziennie;
- dorośli: 2,4 µg/dziennie;
- kobiety w ciąży: 2,6 µg/dziennie;
- matki karmiące piersią: 2,8 µg/dziennie.
Witamina B12 magazynowana jest w wątrobie. U osób dorosłych ustrojowe zapasy tego składnika odżywczego wynoszą średnio 2-3 mg. Szacuje się, że zgromadzone w tkance wątroby zapasy mogą wystarczyć na 3-5 lat, zanim pojawią się składniki niedoboru witaminy B12.
Czym grozi niedobór witaminy B12?
Niedobór witaminy B12 rozwija się powoli, z uwagi na duże zapasy tej witaminy w tkance wątroby. Objawy deficytu dotyczą głównie trzech układów: krwiotwórczego, nerwowego oraz pokarmowego. Do symptomów związanych z niedoborem witaminy B12zalicza się przede wszystkim:
- niedokrwistość megaloblastyczną, wraz z jej objawami: osłabieniem, męczliwością, zaburzeniami koncentracji czy bladością skóry i błon śluzowych;
- utratę smaku i apetytu;
- „bawoli język”, czyli powiększenie i wygładzenie powierzchni języka;
- owrzodzenia w kącikach ust;
- nudności;
- zaparcia lub biegunki;
- przedwczesne siwienie;
- cytrynowożółty odcień skóry, niekiedy z ogniskami bielactwa;
- uczucie kłucia w opuszkach palców stóp;
- drętwienie kończyn;
- utrata czucia wibracji i czucia głębokiego;
- niestabilność chodu;
- zmniejszenie napięcia mięśniowego;
- osłabienie wzroku;
- zaburzenia funkcji poznawczych;
- zaburzenia nastroju.
Kto jest narażony na niedobór witaminy B12?
Skala rozpowszechnienia niedoboru witaminy B12 w naszym społeczeństwie nie jest do końca znana. Wiadomo jednak, że deficyt tej witaminy często dotyka seniorów. Szacuje się, że nawet 40% osób po 65. roku życia boryka się z objawami niedoboru witaminy B12.
Do grupy ryzyka rozwoju niedoboru zalicz się również osoby prowadzące dietę roślinną. Wegetarianie, a zwłaszcza weganie nie dostarczają do organizmu wystarczającej dawki witaminy B12, ponieważ produkty roślinne zawierają jej nieaktywną biologicznie formę. W związku z tym wegetarianie i weganie po kilku latach prowadzenia diety wykształcają niedobór witaminy B12, o ile jej dodatkowo nie suplementują.
Nierzadką przyczyną niedoboru witaminy B12 jest stan zdrowia. Do chorób, które predysponują do rozwoju deficytów tego składnika odżywczego, zalicza się między innymi:
- chorobę Addisona-Biermera;
- wrodzony niedobór lub nieprawidłowości czynnika wewnętrznego Castla;
- schorzenia przewodu pokarmowego przebiegające z zespołem złego wchłaniania;
- chorobę alkoholową;
- zakażenie tasiemcem;
- SIBO, czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego;
- przewlekłe zapalenie trzustki;
- zespół Zollingera-Ellisona;
- niedobór transkobalaminy II.
Czym grozi nadmiar witaminy B12?
Nadmiar witaminy B12 jest relatywnie rzadką sytuacją. Witamina B12jest bowiem rozpuszczalna w wodzie, co w przypadku przedawkowania oznacza, że jej nadmiar zostanie wydalony z organizmu wraz z moczem. Czy zatem przyjmowanie wysokich dawek tej witaminy w tabletkach, czy zastrzykach jest w pełni bezpieczne? Niestety, nie do końca. Badania naukowe wskazują, że przyjmowanie zbyt wysokich dawek witaminy B12 może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami dla zdrowia. Sugeruje się, że przewlekłe przedawkowanie witaminy B12 może skutkować pogorszeniem funkcji nerek, pojawieniem się zmian skórnych, a także zwiększonym ryzykiem rozwoju choroby nowotworowej.
Źródła witaminy B12
Witamina B12 produkowana jest przez bakterie żyjące w świetle jelita zwierząt. Synteza taka zachodzi również w organizmie człowieka, jednak ma ona miejsce dopiero w jelicie grubym, skąd nie ulega wchłanianiu i jest wydalana wraz z kałem. Z tego właśnie powodu głównym źródłem witaminy B12 jest dla człowieka pożywienie, a dokładniej produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego.
Gdzie jest witamina B12? Do żywności, która ją zawiera zalicza się:
- owoce morza, takie jak małże, ostrygi czy kraby;
- ryby, takie jak łosoś, makrela czy tuńczyk;
- podroby, w tym wątróbkę czy nerki;
- mięso: wołowe, wieprzowe czy też drobiowe;
- jajka;
- mleko i jego przetwory.
Niekiedy można usłyszeć o produktach spożywczych reklamowanych jako roślinne źródła witaminy B12. Należy jednak pamiętać, że witamina B12 zawarta w płatkach drożdżowych czy algach, takich jak spirulina czy chlorella występuje w formie nieaktywnej biologicznie.
Dlaczego suplementacja witaminy B12 jest tak ważna?
Witamina B12, z uwagi na pełnione przez siebie funkcje, uważana jest za jedną z najważniejszych witamin dla zdrowia człowieka. Jej prawidłowe stężenie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Właśnie dlatego o dodatkowej suplementacji tego składnika odżywczego powinny pomyśleć osoby, które znajdują się w grupie ryzyka rozwoju niedoboru – przede wszystkim seniorzy, weganie i wegetarianie, a także osoby zmagające się z chorobami układu pokarmowego. Przed wprowadzeniem suplementacji warto wykonać badania laboratoryjne krwi: morfologię oraz oznaczenie stężenia witaminy B12 w surowicy krwi, a także udać się na konsultację do swojego lekarza pierwszego kontaktu.
Leki i suplementy z witaminą B12
Dostępne na rynku preparaty witaminy B12 to suplementy lub leki. Suplementy polecane są zazwyczaj osobom zdrowym, które pragną uzupełnić swoją dietę o ten składnik odżywczy. W tym przypadku najczęściej dostępną formą witaminy B12 są tabletki.
Osobom zmagającym się z dużym niedoborem witaminy B12lub znajdującym się w grupie ryzyka niedoborów tego składnika odżywczego, zaleca się sięganie po witaminę B12 w formie leku. W Polsce wszystkie preparaty witaminy B zarejestrowane jako leki, dostępne są wyłącznie na receptę. Jeszcze do niedawna wszystkie leki z tą witaminą występowały w formie zastrzyków domięśniowych. Obecnie dostępna jest już w sprzedaży witamina B12 w tabletkach, zarejestrowana jako lek.