Szybka wysyłka w 24h od złożenia zamówienia
Szybka dostawa z 
Zdrowie
Zdrowie
Zobacz kategorię
Ciąża i macierzyństwo
Ciąża i macierzyństwo
Zobacz kategorię
Dla dzieci i niemowląt
Dla dzieci i niemowląt
Zobacz kategorię
Uroda
Uroda
Zobacz kategorię
Higiena
Sprzęt i akcesoria medyczne
Dla niego
Erotyka
Szukaj
Minerały
Minerały
Mogłoby się wydawać, że organizm potrzebuje do funkcjonowania jedynie wody oraz energii pozyskiwanej z pożywienia. Nic bardziej mylnego. Istnieje mnóstwo związków odżywczych, które muszą być dostarczane do organizmu, by zapewnić jego prawidłowy rozwój i funkcjonowanie. Witaminy i minerały ‒ bo o nich tu mowa ‒ stanowią integralną część zdrowia człowieka. Jakie minerały są najważniejsze dla zdrowia? Okazuje się, że wszystkie! Minerały dzieli się, uwzględniając zapotrzebowanie na nie, na: makro-, mikro- i ultraelementy. Warto jednak pamiętać, że wszystkie minerały, nawet te, na które zapotrzebowanie jest najmniejsze, są niesamowicie ważne dla utrzymania równowagi organizmu.
Makroelementy
Do makroelementów zalicza się pierwiastki występujące w organizmie człowieka w największym stężeniu. Ich ilość zwykle przekracza 0,01% całkowitej masy ciała, a dzienne zapotrzebowanie na te minerały jest większe niż 100 mg. Do najważniejszych minerałów dla zdrowia zalicza się:
- węgiel;
- wodór;
- tlen;
- azot;
- siarkę;
- sód;
- potas;
- chlor;
- magnez;
- wapń;
- fosfor.
Mikroelementy
Mikroelementy, nazywane też pierwiastkami śladowymi, obecne są w organizmie człowieka w niewielkiej ilości, mniejszej niż 0,01% całkowitej masy ciała. Szacuje się, że dzienne zapotrzebowanie na mikroelementy jest mniejsze niż 100 mg. Do mikroelementów zalicza się przede wszystkim:
- żelazo;
- jod;
- cynk;
- fluor;
- miedź;
- selen;
- mangan;
- chrom;
- molibden.
Ultraelementy
Termin ultraelementy używany jest dość rzadko. Opisuje on pierwiastki chemiczne, które występują w organizmie człowieka w ekstremalnie niskim stężeniu. Choć dzienne zapotrzebowanie na nie jest niewielkie, pełnią one ważną rolę w procesach metabolicznych. Do ultraelementów zalicza się pierwiastki takie jak:
- bor,
- krzem;
- nikiel;
- wanad;
- kobalt.
Dlaczego minerały są ważne dla zdrowia człowieka?
Trudno jest o krótką odpowiedź na to pytanie. Każdy pierwiastek pełni szereg ważnych, nieco odmiennych funkcji. Do najważniejszych z nich zalicza się:
- utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej organizmu;
- transport substancji wewnątrz i zewnątrz komórki;
- udział w przewodnictwie nerwowym i nerwowo-mięśniowym;
- katalizowanie kilkuset reakcji enzymatycznych;
- regulowanie ciśnienia tętniczego krwi;
- wspomaganie funkcjonowania układu hormonalnego;
- udział w procesie krzepnięcia krwi.
Jakie minerały są dla zdrowia ważne? Wszystkie! Organizm człowieka potrzebuje całego kompletu makro-, mikro- i ultraelementów. Każdy pierwiastek, nawet ten, na które zapotrzebowanie jest najmniejsze, pełni kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu.
Zbilansowana dieta ‒ główne źródło witamin i minerałów
Jesteś tym, co jesz ‒ z pewnością każdy z nas słyszał to popularne powiedzenie. Nie ma w nim bynajmniej nic niezgodnego z prawdą. Pożywienie jest głównym i najważniejszym źródłem substancji odżywczych dla organizmu. Zróżnicowana, prawidłowo zbilansowana dieta jest w stanie całkowicie pokryć zapotrzebowanie na wszystkie minerały. Warto przede wszystkim pamiętać, że makro- i mikroelementy zawarte w żywności cechują się lepszą biodostępnością niż minerały w tabletkach.
Dzienne zapotrzebowanie na minerały
Organizm człowieka posiada różnorodne zapotrzebowanie na poszczególne witaminy i minerały. Zależy ono od wielu czynników, takich jak wiek, płeć czy aktualny stan fizjologiczny. Okres intensywnego wzrostu, ciąża, laktacja, a także wiek podeszły to tylko niektóre sytuacje, które powodują wzrost zapotrzebowania na określone składniki odżywcze.
Chcąc dowiedzieć się, jaką dokładnie dawkę minerałów potrzebuje nasz organizm, warto sięgnąć do tabeli norm żywienia, które opracowuje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Umożliwiają one indywidualne dostosowanie diety do aktualnych potrzeb organizmu. Dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze warto sprawdzić także przed rozpoczęciem suplementacji minerałami, aby ustalić optymalną dla zdrowia dawkę.
Kto jest szczególnie narażony na niedobór minerałów?
Niedobory witamin i minerałów są niestety dość częste w naszym społeczeństwie. Nierzadko wynika to z nieodpowiedniej, źle zbilansowanej diety, która nie zapewnia wystarczającej ilości związków odżywczych. Coraz częściej mówi się także o gorszej jakości żywności, która zawiera mniejsze stężenia witamin i minerałów niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu.
Niestety, niedobór minerałów nie zawsze wynika z naszych świadomych wyborów żywieniowych. U podstaw rozwoju deficytów związków odżywczych często leżą współistniejące choroby czy stany fizjologiczne. Do czynników ryzyka wykształcenia niedoboru minerałów zalicza się:
- diety eliminacyjne, takie jak dieta wegetariańska, wegańska lub bezglutenowa;
- zaburzenia odżywiania;
- przewlekłe nadużywanie alkoholu;
- okres ciąży i laktacji u kobiet;
- podeszły wiek;
- stan po resekcji odcinka przewodu pokarmowego;
- choroby zapalne jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- zespół złego wchłaniania, wywołany takimi chorobami jak celiakia czy mukowiscydoza lub zakażeniami pasożytniczymi jelit;
- uogólnioną chorobę nowotworową;
- ogólnoustrojowe, przewlekłe choroby zapalne;
- poważne choroby nerek;
- przewlekłe przyjmowanie leków wpływających na wchłanianie lub wydalanie minerałów, na przykład diuretyków, inhibitorów pompy protonowej, bisfosfonianów czy niektórych antybiotyków.
Czy minerały można przedawkować?
Nie ulega wątpliwościom, że minerały są ważne dla zdrowia człowieka. Należy jednak pamiętać, że zarówno ich zbyt mała, jak i zbyt duża podaż może być szkodliwa dla organizmu. Przedawkowanie minerałów występuje prawie zawsze w przebiegu nieprawidłowej suplementacji. Objawy nadmiaru minerałów bywają różne. Przedawkowanie elektrolitów, takich jak sód, potas czy wapń, może skutkować zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej, prowadzącymi nawet do ostrych powikłań sercowo-naczyniowych. Z kolei nadmiar innych pierwiastków, takich jak żelazo czy miedź, może nieodwracalnie uszkadzać narządy wewnętrzne.
Warto zatem pamiętać, by w suplementacji minerałów zachować umiar, a przyjmowane dawki dostosować do indywidualnych potrzeb organizmu. W przypadku podejrzeń przedawkowania minerału lub wystąpienia działań niepożądanych zawsze warto skonsultować się z lekarzem, by uzyskać odpowiednią pomoc i wsparcie.
Co warto wiedzieć o suplementacji minerałów?
Jak wcześniej wspomniano, głównym źródłem witamin i minerałów jest zróżnicowana, prawidłowo zbilansowana dieta. Niestety, nie każdy jest w stanie dostarczyć do organizmu odpowiednią dawkę składników odżywczych. W takim przypadku dobrym rozwiązaniem jest wdrożenie suplementacji minerałów, która pomoże pokryć zapotrzebowanie organizmu, poprawiając tym samym samopoczucie i zdrowie.
Suplementacja minerałów powinna być przemyślana i zaplanowana. Zbyt niska lub zbyt wysoka dawka może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie organizmu. Przed rozpoczęciem przyjmowania minerałów w tabletkach warto zasięgnąć porady lekarza. Powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby przewlekle chore, gdyż dodatkowa suplementacja może pogorszyć przebieg schorzenia lub wchodzić w niepożądane interakcje z przyjmowanymi lekarstwami.
Minerały w tabletkach ‒ leki czy suplementy diety?
Podejmując decyzję o wprowadzeniu suplementacji minerałami, warto poświęcić chwilę na wybór dobrego preparatu. Tabletki z minerałami mogą występować w formie suplementu diety lub leku dostępnego bez recepty. Czy jest pomiędzy tymi środkami różnica? Oczywiście, że tak!
Lek ‒ z definicji ‒ jest substancją posiadającą właściwości leczenia chorób bądź zapobiegania im. Skład leku jest ściśle ustalony, a nad jego jakością czuwa Główny Inspektorat Farmaceutyczny i Narodowy Instytut Leków.
Rolą suplementu diety jest z kolei wzbogacenie codziennej diety w niezbędne witaminy i minerały. Preparat zarejestrowany jako suplement jest dopuszczony do obrotu przez Główny Inspektorat Sanitarny, jednak jego skład nie jest później ściśle kontrolowany.
Minerały w tabletkach ‒ preparaty multimineralne czy pojedyncze?
Preparaty przeznaczone do suplementacji minerałów mogą występować jako suplementy pojedyncze (zawierające jeden, określony pierwiastek, na przykład żelazo czy miedź) lub jako preparaty multimineralne (zawierające w składzie więcej niż jeden pierwiastek). Czy któraś z tych form preparatów jest lepsza? Wszystko zależy od sytuacji.
Niektóre minerały, spożyte w tym samym czasie, wchodzą ze sobą w niekorzystne interakcje, zmniejszając wzajemnie swoje wchłanianie. Dla przykładu ‒ wapń hamuje przyswajanie żelaza, a cynk hamuje przyswajanie miedzi. Minerały w tabletkach, w formie preparatów multimineralnych, mogą niekiedy wchłaniać się gorzej. Właśnie dlatego warto wybierać preparaty pojedyncze lub upewnić się, że składniki preparatu nie wchodzą ze sobą w niekorzystne interakcje.
Należy pamiętać, że preparaty multimineralne są niekiedy bardzo dobrym wyborem. Za przykład mogą służyć preparaty elektrolitowe, zawierające w swym składzie jony sodu, potasu, wapnia, magnezu oraz chloru.